Εισαγωγή
Η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης (ΑΠ) είναι μια ζωτική πτυχή της υγείας, καθώς η υπέρταση έχει συσχετιστεί με την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, χρόνιων νεφρικών παθήσεων και παθήσεων του καρδιαγγειακού συστήματος.
Οι κιρκάδιοι ρυθμοί είναι βιολογικοί ρυθμοί που ευθυγραμμίζονται με το 24ωρο και κορυφώνονται σε διαφορετικές περιόδους της ημέρας και της νύχτας. Η ΑΠ εμφανίζει ημερήσιο κιρκάδιο ρυθμό, με απότομη αύξηση το πρωί, κορύφωση στη περίοδο της αφύπνισης και δραστηριότητας και πτώση την νυχτερινή και ανενεργή περίοδο.
Βλάβες ή διαταραχές σε αυτόν τον κιρκάδιο ρυθμό που οδηγεί σε κατάσταση μη μείωσης της νυχτερινής ΑΠ έχει συνδεθεί με υπέρταση, νεφρικές και καρδιαγγειακές παθήσεις. Πρόσφατες έρευνες έχουν εστιάσει στο ρόλο του κιρκάδιου ρυθμού στη ρύθμιση της ΑΠ, προκαλώντας το ενδιαφέρον για παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής, όπως η χρονικά περιορισμένη διατροφή (TRE) για τη βελτιστοποίηση του κιρκάδιου ρυθμού και τη βελτίωση της μεταβολικής υγείας.
Σκοπός και μεθοδολογία
Ο σκοπός αυτού του άρθρου ήταν να εξεταστεί η επίδραση της χρονικά περιορισμένης διατροφής (TRE) στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης (ΑΠ).
Μέσω μιας σφαιρικής ανασκόπησης της βιβλιογραφίας εντοπίστηκαν σχετικές προκλινικές και κλινικές μελέτες που ερευνούν αυτή την επίδραση. Προκλινικές μελέτες σε μοντέλα ζώων εξήγησαν τους μηχανισμούς που βρίσκονται στο υπόβαθρο της επίδρασης της TRE στους κιρκάδιους ρυθμούς και τη ρύθμιση της ΑΠ ενώ κλινικές δοκιμές σε ανθρώπινους πληθυσμούς αξιολόγησαν την χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων TRE στη ρύθμιση της ΑΠ και στη βελτίωση των καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων.
Αποτελέσματα
Το Time-Restricted Eating (TRE) είναι ένα διατροφικό πρότυπο όπου η κατανάλωση φαγητού περιορίζεται σε ένα συγκεκριμένο παράθυρο, που κυμαίνεται συνήθως από 3 έως 10 ώρες την ημέρα. Κλινικές δοκιμές έχουν δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα όσον αφορά τις μεταβολικές βελτιώσεις όπως στην αντίσταση στην ινσουλίνη και στο γλυκαιμικό έλεγχο.
Ωστόσο, οι επιδράσεις στην αρτηριακή πίεση (ΑΠ) έχουν δώσει αντικρουόμενα αποτελέσματα, με ορισμένες μελέτες να δείχνουν μείωση της ΑΠ σε πληθυσμούς με αυξημένη ΑΠ ή υπέρταση, ενώ άλλες δεν παρατήρησαν σημαντικές επιδράσεις σε υγιή άτομα.
Τα οφέλη εξαρτώνται και από τον χρόνο των γευμάτων
Ο χρόνος των γευμάτων φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο, με τις παρεμβάσεις TRE κατά τις οποίες το παράθυρο κατανάλωσης τροφής είναι νωρίτερα μέσα στην ημέρα φαίνεται να ευθυγραμμίζονται πιο στενά με τους φυσικούς κιρκάδιους ρυθμούς και να δείχνουν μεγαλύτερα οφέλη. Πιο συγκεκριμένα έρευνες έδειξαν ότι η κατανάλωση ενός μεγάλου ενεργειακά πρωινού γεύματος και μικρού ενεργειακά βραδινού γεύματος προωθεί την υγιή λειτουργία των κιρκάδιων ρυθμών.
Επίδραση TRE στην Αρτηριακή Πίεση
Το TRE μπορεί να επηρεάσει τη ρύθμιση της ΑΠ μέσω αλλαγών στη νεφρική και αγγειακή λειτουργία. Οι προκλινικές δοκιμές υποδηλώνουν ότι το χρονικό περιθώριο των γευμάτων μπορεί ανεξάρτητα να επηρεάσει τόσο το κεντρικό όσο και το περιφερειακό ρολόι, επηρεάζοντας τους ρυθμούς της ΑΠ. Ωστόσο, οι ακριβείς μηχανισμοί που διέπουν τα αποτελέσματα μείωσης της ΑΠ του TRE παραμένουν ασαφείς.
Επιπλέον, ο ρόλος του TRE στη ρύθμιση της αγγειακής λειτουργίας δεν είναι ακριβώς εξακριβωμένος και έχει αξιολογηθεί μόνο σε υγιείς μη παχύσαρκους και προδιαβητικούς ενήλικες. Κλινικές δοκιμές δείχνουν ότι το TRE είναι επιτυχές σε μείωση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες, που και τα δύο συμβάλλουν στην αγγειακή δυσλειτουργία.
Το TRE μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για πληθυσμούς επιρρεπείς σε κιρκαδική διαταραχή, όπως οι εργαζόμενοι σε βάρδιες ή εκείνοι που αναρρώνουν από μονάδες εντατικής θεραπείας. Ενώ το TRE στοχεύει να περιορίσει τη διάρκεια του φαγητού χωρίς να αλλάξει τη θερμιδική πρόσληψη, ορισμένες μελέτες έχουν αναφέρει μειωμένη πρόσληψη θερμίδων, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το εάν τα οφέλη του TRE προέρχονται από θερμιδικό περιορισμό ή από την ευθυγράμμιση με τους κιρκάδιους ρυθμούς.
Συμπέρασμα
Το TRE φαίνεται να αποτελεί μια ελπιδοφόρα επέμβαση στον τρόπο ζωής για τη βελτίωση της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης και την καρδιαγγειακή υγεία. Προκλινικές μελέτες έχουν εξακριβώσει τους μηχανισμούς με τους οποίους το χρονικό περιθώριο του γεύματος επηρεάζει τους κυκλικούς ρυθμούς και τη ρύθμιση της ΑΠ, ενώ κλινικές δοκιμές έχουν δείξει την χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων TRE σε διάφορους πληθυσμούς. Όμως απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την αποσαφήνιση του ρόλου του TRE στη ρύθμιση της ΑΠ και των δυνατοτήτων του ως θεραπευτική παρέμβαση.