Επιστημονικά Νέα

Κορονοϊός και ανάπτυξη Διατροφικών Διαταραχών: πιο γόνιμο έδαφος;

της Μαρκέλλας Συμεοπούλου
26 Αυγούστου 2020
5520 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
koronoios eikona somatos

Photo source: www.canva.com

Η εποχή του Κορονοϊού έχει επιφέρει αλλαγές σε όλους τους τομείς: οικονομικούς κοινωνικούς, ανθρωπιστικούς. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν φαίνεται πως η επίδρασή του είναι σημαντική και για τις Διατροφικές Διαταραχές (ΔΔ).

Ποιοι παράγοντες επιδρούν δυσμενώς στην ανάπτυξη διαταραγμένης συμπεριφοράς γύρω από το φαγητό;

  • Η έλλειψη ξεκάθαρης ρουτίνας και σημείων του χρόνου και του χώρου, όπως είναι η ώρα του πρωινού ή του βραδινού και ο χώρος της δουλειάς και του σπιτιού μπορεί να αυξήσει το τσιμπολόγημα και την επιθυμία για φαγητό, αφαιρώντας τις υποστηρικτικές δομές γύρω από αυτό.
  • Όσοι έχουν οικογένεια και βρίσκονται σε κίνδυνο ανάπτυξης ΔΔ, η επαναλαμβανόμενη ανάγκη προετοιμασίας του φαγητού για τα μέλη της οικογένειας, αυξάνει το χρόνο ενασχόλησης με το φαγητό - κάτι που επίσης μπορεί να αυξήσει το κίνδυνο για διαταραγμένη πρόσληψη τροφής.
  • Επιπλέον, οι συστάσεις για μείωση των εξωτερικών δραστηριοτήτων, μεταξύ αυτών και της αγοράς τροφίμων, ειδικά σε συνδυασμό με αντιλήψεις έλλειψης αποθεμάτων, μπορεί να συμβάλλει στην χωρίς λόγο άμετρη αποθήκευση τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων και λιγότερων υγιεινών τροφίμων που αντίστοιχα θα αυξήσουν και την πιθανότητα τσιμπολογήματος.
  • Οι περιορισμοί στη φυσική δραστηριότητα, που αναγκάζουν τα άτομα να περνούν περισσότερο χρόνο στο σπίτι, έχουν σαν αποτέλεσμα να εντείνεται επιπλέον ο κίνδυνος ανάπτυξης διατροφικών διαταραχών λόγω ανησυχίας γύρω από το σωματικό βάρος.
  • Το άγχος της πανδημίας επιδρά αρνητικά στην ποιότητα του ύπνου, κάτι που από μόνο του ενισχύει την πιθανότητα ανάπτυξης ΔΔ.
  • Η μείωσης της κοινωνικής και φυσικής επαφής με τους ανθρώπους, σχετίζεται με αίσθημα εκνευρισμού, πλήξης και μοναξιάς. Όλα αυτά επιδρούν αρνητικά στην αυτορρύθμιση του ατόμου και στον κιρκάδιο ρυθμό, με αποτελέσματα να αυξάνονται περαιτέρω τα συμπτώματα διαταραγμένου φαγητού. Ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός πως αυτές οι επιδράσεις μπορεί να επιμείνουν πολλούς μήνες μετά.

Ταυτόχρονα, η κοινωνική υποστήριξη που μέχρι πρότινος ήταν μηχανισμός βοήθειας, περιορίζεται λόγω των συστάσεων για κοινωνική απομόνωση, κάτι που κάνει τους ανθρώπους ακόμα πιο ευάλωτους. Η πρόσβαση σε δομές υγείας περιπλέκεται και συχνά περιορίζεται, ενώ αυξάνεται η παροχή υπηρεσιών υγείας εξ αποστάσεως.

Ποια είναι η επίδραση των κοινωνικών δικτύων και των ΜΜΕ;

Η χρήση των κοινωνικών δικτύων σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο διαταραγμένου τρόπου λήψης τροφής, ιδιαίτερα μέσω της έκθεσης στο ιδεατό σώμα, όπως αυτό ορίζεται από τη βιομηχανία της δίαιτας που προβάλλεται μέσω διαφημίσεων. Λόγω της κοινωνικής απομόνωσης αυξάνεται η χρήση των κοινωνικών δικτύων. Αφετέρου, διάφορες τάσεις όπως οι αστεϊσμοί γύρω από την αύξηση του βάρους, η μεγαλύτερη συζήτηση γύρω από τη μαγειρική στο σπίτι, μπορεί να δημιουργήσουν επιπλέον πίεση γύρω από τα θέματα αυτά, αυξάνοντας τον κίνδυνο για ΔΔ.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει πως η έκθεση σε στρεσογόνα γεγονότα που εξελίσσονται στον πλανήτη και καλύπτονται από τα ΜΜΕ είναι σχετιζόμενη με διαταραγμένη πρόσληψη τροφής.

Η χρήση βιντεοκλήσης είναι ακόμα ένας παράγοντας που μπήκε στη ζωή μας το τελευταίο διάστημα και αυξάνει την ενασχόληση με την εικόνα: η αποφυγή της σωματικής εικόνας είναι συχνό χαρακτηριστικό όσων έχων διατροφικές ανησυχίες και πιθανώς είναι και αυτός ένας λιγότερο βοηθητικός παράγοντας.

Ο φόβος της επιμόλυνσης

Ακόμα και ο φόβος της επιμόλυνσης με τον ιό του κορονοϊού μέσω των τροφίμων μπορεί να αυξήσει τους περιορισμούς γύρω από το φαγητό. Διατροφικά σχήματα που βοηθάνε το ανοσοποιητικό σύστημα – παρότι δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα- έχουν ακόμα ένα λόγο στο να κάνουν λιγότερο λειτουργικό τον τρόπο διατροφής των ανθρώπων κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο

Συνοπτικά, δεν είναι λίγοι οι παράγοντες που επιδρούν στην ανάπτυξη ΔΔ κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της καραντίνας, όπου οι άλλοτε υποστηρικτικοί μηχανισμοί είναι ελλιπείς. Έτσι, ως άμεσα σχετιζόμενη ειδικότητα είναι σημαντικό να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά για τη σωστή υποστήριξη των ασθενών μας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Rodgers, RF, Lombardo, C, Cerolini, S, et al. The impact of the COVID‐19 pandemic on eating disorder risk and symptoms. Int J Eat Disord. 2020; 53: 1166– 1170

Μαρκέλλα Συμεοπούλου
Μαρκέλλα Συμεοπούλου Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc.