Επιστημονικά Νέα

Fibre Man: Η ιστορία των φυτικών ινών

25 Σεπτεμβρίου 2019
5955 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
fibre-man-i-istoria-ton-fytikon-inon

Photo source: www.bigstockphoto.com

Παρόλο που τα σημαντικά οφέλη των φυτικών ινών που προέρχονται από φυτικές τροφές στην πέψη είναι γνωστά στους επιστήμονες που ασχολούνται με τη διατροφή των ζώων για περισσότερα από 200 χρόνια, ο ρόλος τους στην ανθρώπινη υγεία άρχισε να ερευνάται μόλις προς το τέλος του 19ου αιώνα.

Πώς συνδέθηκαν οι φυτικές ίνες με νοσήματα;

Συγκεκριμένα, μεταξύ του 1966 και του 1972, ο Denis Burkitt, ένας χειρουργός που είχε περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του στην Αφρική, συγκέντρωσε ιδέες από μια σειρά επιστημονικών κλάδων σε συνδυασμό με τις δικές του παρατηρήσεις από την εμπειρία που είχε αποκομίσει με αποτέλεσμα να προτείνει μια ριζοσπαστική άποψη σχετικά με τον ρόλο των φυτικών ινών στην ανθρώπινη υγεία. Όπως αναφέρεται, ο Denis Parsons Burkitt επέστρεψε στη Μ. Βρετανία το έτος 1966, μετά από 20 χρόνια απουσίας κατά τα οποία εργαζόταν ως χειρούργος στην Αφρική με ειδίκευση στον καρκίνο της λέμφου. Η δουλειά του οδήγησε στον χαρακτηρισμό ενός είδους λεμφώματος ως λέμφωμα Burkitt. Η επιστροφή του επήλθε λόγω κοινωνικοπολιτικών αλλαγών στην Ουγκάντα και η ενασχόλησή του με τις φυτικές ίνες δεν ήταν στα σχέδιά του καθώς εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ενδείξεις για τη συσχέτισή τους με τον καρκίνο. Ωστόσο, η εμπειρία του ως χειρούργος σε συνδυασμό με την έρευνά του για τη γεωγραφική κατανομή του καρκίνου τον οδήγησαν στην υπόθεση ότι η έλλειψη φυτικών ινών είναι παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του εντέρου.

Αυτή η υπόθεση ήταν η αρχή για την συσχέτιση των φυτικών ινών με μία σειρά νοσημάτων όπως η εκκολπωματική νόσος, το σύνδρομο ευερέθιστου έντερου, η σκωληκοειδίτιδα, οι αιμορροΐδες, ο διαβήτη, η παχυσαρκία, η αθηροσκλήρωση και η τερηδόνα

Ο Burkitt οδηγήθηκε σε αυτά τα συμπερασματα βασιζόμενος στη δουλειά τριών άλλων γιατρών και συγκεκριμένα των Peter Cleave, G.D. Campbell και Hugh Trowell, ενός χειρούργου ονόματι Neil Painter και ενός βιοχημικού ονόματι Alec Walker.

Συγκεκριμένα, η ιδέα για τα οφέλη των ινών στην αθηροσκλήρωση και την καρδιαγγειακή νόσο υπήρχε ήδη στο μυαλό του Walker, ενώ ο Cleave και σε μικρότερο βαθμό ο Campbell έδωσαν έμφαση στη σχέση των απλών υδατανθράκων, δηλαδή της ζάχαρης και του αμύλου, με ένα ευρύ φάσμα ασθενειών. Ο Painter είχε δημοσιεύσει τις δικές του πρωτοποριακές μελέτες για τη σχέση μεταξύ των ινών και της εκκολπωματικής νόσου, ενώ ο Trowell είχε περιγράψει την ιδέα του για τις «μη μολυσματικές ασθένειες». Κατά τα επόμενα 5 χρόνια Burkitt, συζητώντας με τους προαναφερθέντες επιστήμονες, προσθέτοντας τη δική του εκτεταμένη εμπειρία και πραγματοποιώντας μερικές μικρής έκτασης πειραματικές εργασίες συνέθεσε τα κομμάτια της υπόθεση των φυτικών ινών.

Η πρωτοποριακή ομαδοποίηση των ασθενειών

Η πρόταση των φυτικών ινών ως το κλειδί για όλα αυτά τα νοσήματα τόνωσε τόσο την έρευνα, όσο και την επιστημονική συζήτηση γύρω από αυτές. Τα εύσημα για την υπόθεση των φυτικών ινών δίνονται σε μεγάλο βαθμό στον Burkitt, ο οποίος μέσω της ενασχόλησής του με τις φυτικές ίνες μέσα σε διάστημα 6 μόνο ετών έγινε γνωστός ως ο «άνθρωπος των φυτικών ινών» (“Fibre Man”) και ταξίδεψε στον κόσμο με στόχο την ενημέρωση του κοινού για τις φυτικές ίνες, τη διατροφή και την πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Cummings JH, Engineer A. Denis Burkitt and the origins of the dietary fibre hypothesis. Nutrition Research Reviews (2018), 31, 1–15 doi:10.1017/S0954422417000117

Χριστίνα-Πωλίνα Λαμπρινού
Χριστίνα-Πωλίνα Λαμπρινού Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, PhD

H Χριστίνα-Πωλίνα Λαμπρινού είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, με επιπλέον μεταπτυχιακή εξειδίκευση (M.Sc.) στην κλινική διατροφή και Διδάκτωρ του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου. Εργάζεται ως επιστημονική συνεργάτιδα του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου σε Ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα ενώ παρέχει και διαιτολογικές υπηρεσίες στο αυτόνομο διαιτολογικό γραφείο στην περιοχή της Καλλιθέας.