Ολοένα και περισσότερες επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν πως τα βιοδραστικά συστατικά φυτικής προέλευσης μπορούν να διαδραματίσουν ένα σημαντικό προστατευτικό ρόλο ενάντια σε χρόνια μη μεταδιδόμενα νοσήματα. Οι πολυφαινόλες αποτελούν δευτερογενείς μεταβολίτες των φυτών με 8000 δομές να έχουν περιγραφεί, ενώ εκατοντάδες από αυτές βρίσκονται σε βρώσιμα λαχανικά. Τα φαινολικά συστατικά έχουν μελετηθεί για τη δράση τους ενάντια στα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ οι πολυφαινόλες φαίνεται να ασκούν αντιφλεγμονώδη δράση και να βελτιώνουν την ενδοθηλιακή λειτουργία.
Ο μηχανισμός δράσης τους βρίσκεται υπό διερεύνηση, ενώ συνήθως οι ιδιότητές τους μελετώνται ύστερα από τη χορήγησή τους ως συμπληρώματα διατροφής σε συμπυκνωμένη μορφή και σε γηραιότερους πληθυσμούς με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα ή ακόμα και σε ήδη ασθενείς. Ωστόσο, η παρούσα μελέτη στόχευσε στο να διερευνήσει την επίδραση μίας βραχυπρόθεσμης διατροφικής παρέμβασης χαμηλής σε πολυφαινόλες σε δείκτες αγγειακής λειτουργίας υγιών ανδρών χωρίς παράγοντες κινδύνου.
Πώς σχεδιάστηκε η παρέμβαση;
Πρόκειται για μία διασταυρούμενη μελέτη, όπου 22 υγιείς άνδρες διαχωρίσθηκαν τυχαία σε δύο ομάδες: την ομάδα της συνήθους δίαιτας (usual diet, UD) που κατανάλωνε υγιεινές τροφές πλούσιες σε πολυφαινόλες, και την ομάδα χαμηλής σε αντιοξειδωτικά διατροφής (low antioxidant diet, LAD) που κατανάλωνε λιγότερο από δύο μερίδες φρούτων και λαχανικών καθημερινά και απέφευγε την κατανάλωση καφέ, κακάο και τσαγιού. Κάθε παρέμβαση είχε διάρκεια δύο εβδομάδες με μία εβδομάδα wash-out μεταξύ των δύο παρεμβάσεων. Μετρήθηκαν η συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση, το προφίλ των λιπιδίων, τα μόρια κυτταρικής προσκόλλησης sCAM-1 και sVCAM-1, το νιτρικό οξύ, καθώς επίσης και τα εικοσανοειδή στα ούρα. Για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με το πρωτόκολλο αξιολογήθηκαν τα επίπεδα ολικών πολυφαινολών στα ούρα.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης;
Η συμμόρφωση με το πρωτόκολλο ήταν επιτυχής καθώς τα επίπεδα ολικών πολυφαινολών στα ούρα ήταν σημαντικά χαμηλότερα στην ομάδα LAD. Τα επίπεδα του νιτρικού οξέος μειώθηκαν σημαντικά στην ομάδα LAD, αλλά δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές στα μόρια κυτταρικής προσκόλλησης και στα εικοσανοειδή. Ωστόσο, ο λόγος των εικοσανοειδών TXA2:PGI2 που αποτελεί δείκτη ισορροπίας της αιμοπεταλιακής λειτουργίας αυξήθηκε σημαντικά στην ομάδα LAD, υποδεικνύοντας ότι οι πολυφαινόλες μπορούν να συμβάλλουν στην αγγειακή ομοιόσταση.
Ποια τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Συμπερασματικά, η παραπάνω μελέτη έδειξε ότι ακόμα και μία βραχυπρόσθεσμη αλλαγή στο περιεχόμενο της διατροφής σε πολυφαινόλες μπορεί να επηρεάσει σημαντικά δείκτες αγγειακής λειτουργίας σε υγιείς ενήλικες. Για το λόγο αυτό, η καθημερινή συμμόρφωση με μία διατροφή πλούσια σε βιοδραστικά συστατικά, όπως οι πολυφαινόλες, κρίνεται απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας και την πρόληψη χρόνιων νοσημάτων.
