Επιστημονικά Νέα

Φλεγμονή και οξειδωτικό στρες: επίδραση της Παλαιολιθικής και Μεσογειακής διατροφής

της Γεωργίας Ρουσινού
06 Σεπτεμβρίου 2016
9855 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
foods

Photo source: www.bigstockphoto.com

Είναι γνωστό ότι ορισμένοι διαιτητικοί παράγοντες επηρεάζουν τα επίπεδα χρόνιας φλεγμονής και οξειδωτικού στρες, τα οποία με τη σειρά τους σχετίζονται με τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, καρκίνου και άλλων χρόνιων νοσημάτων. Τα δεδομένα πολυάριθμων ερευνών έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η Μεσογειακή διατροφή είναι μια από τις ιδανικότερες επιλογές για την πρόληψη χρόνιων νόσων, μιας και σχετίζεται αρνητικά με τους δείκτες φλεγμονής και οξειδωτικού στρες. Τα τελευταία χρόνια, η Παλαιολιθική διατροφή έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον πολλών καταναλωτών και της επιστημονικής κοινότητας.

Σχετικά με την παλαιολιθική διατροφή

Η Παλαιολιθική δίαιτα περιλαμβάνει τα τρόφιμα που είχε στη διάθεση του ο κυνηγός-τροφοσυλλέκτης πριν την γεωργική επανάσταση, δηλαδή ποικιλία φρούτων, λαχανικών, ξηρών καρπών, σπόρων και άπαχα κρέατα. Κατά μία έννοια, μοιάζει με την Μεσογειακή διατροφή ως προς την έμφαση στην κατανάλωση φυτικών, ανεπεξέργαστων τροφίμων και άπαχου κρέατος, όμως απαγορεύει την κατανάλωση γαλακτοκομικών, δημητριακών και οσπρίων. Οι υποστηρικτές της Παλαιολιθικής διατροφής πιστεύουν ότι τα τρόφιμα που ο άνθρωπος άρχισε να καταναλώνει μετά την έναρξη της γεωργικής εκμετάλλευσης δεν ταιριάζουν στην ανθρώπινη φυσιολογία. Μάλιστα, υποστηρίζουν ότι ευθύνονται, τουλάχιστον εν μέρει, για τις κυριότερες αιτίες θανάτου, όλες εκ των οποίων σχετίζονται με την χρόνια φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Παρόλο που η επιστημονική βιβλιογραφία παρέχει ορισμένες ενδείξεις ότι η Παλαιολιθική διατροφή μπορεί να βελτιώσει καρδιαγγειακούς και μεταβολικούς δείκτες, είναι πολύ περιορισμένη η επιστημονική διερεύνηση της επίδρασής της στην υγεία.

Η παρούσα μελέτη

Μια ομάδα ερευνητών από το Emory University της Ατλάντα και το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα, εξέτασε τη σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση της Παλαιολιθικής και Μεσογειακής διατροφής με τις συγκεντρώσεις πλάσματος της υψηλής ευαισθησίας C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (hsCRP) ως δείκτη της χρόνιας φλεγμονής, και του F2-ισοπροστανίου, το οποίο αποτελεί αξιόπιστο δείκτη της υπεροξείδωσης των λιπιδίων και αντανακλά το οξειδωτικό στρες. Για τη διερεύνηση της σχέσης, οι επιστήμονες διεξήγαγαν 2 αναλύσεις διατομής στα δεδομένα 642 ατόμων ηλικίας 30-74 ετών, οι οποίοι συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων 85 ερωτήσεων, σχετικά με την συνηθισμένη διατροφική τους πρόσληψη κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Στη συνέχεια, οι πληροφορίες ποσοτικοποιήθηκαν με τη μορφή σκορ, ως προς τον βαθμό προσήλωσης στην Παλαιολιθική και στη Μεσογειακή διατροφή.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν ότι και τα δύο μοτίβα διατροφής σχετίζονται με μειωμένη συγκέντρωση hsCRP και F2- ισοπροστανίου. Στα άτομα με τον μεγαλύτερο βαθμό προσήλωσης στην Παλαιολιθική και στη Μεσογειακή διατροφή (ανώτατο πεμπτημόριο του σκορ, συγκριτικά με το χαμηλότερο πεμπτημόριο), η μέση τιμή συγκέντρωσης της hsCRP βρέθηκε 31% και 19% χαμηλότερη, αντίστοιχα, και η συγκέντρωση του F2- ισοπροστανίου ήταν 11% και 16% χαμηλότερη, αντίστοιχα. Η πολυπαραγοντική ανάλυση έδειξε ότι τα άτομα που βρίσκονται στο υψηλότερο, συγκριτικά με το χαμηλότερο πεμπτημόριο του σκορ Παλαιολιθικής και Μεσογειακής διατροφής, παρουσίαζαν 37% και 29% λιγότερες πιθανότητες αντίστοιχα να έχουν υψηλά επίπεδα hsCRP πλάσματος, καθώς και 49% και 61% λιγότερες πιθανότητες αντίστοιχα να εμφανίζουν υψηλή συγκέντρωση F2- ισοπροστανίου.

Ποιο είναι το συμπέρασμα

Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι οι δίαιτες που προσομοιάζουν τα πρότυπα της Παλαιολιθικής ή Μεσογειακής διατροφής σχετίζονται με χαμηλότερα επίπεδα συστημικής φλεγμονής και οξειδωτικού στρες. Τα ευρήματα δεν προκαλούν έκπληξη, μιας και τα δύο μοτίβα διατροφής χαρακτηρίζονται από την πλούσια κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ψαριών και καρπών, έχουν καλύτερη αναλογία ω-6/ω-3 λιπαρών οξέων, χαμηλότερο γλυκαιμικό φορτίο και μικρότερη ενεργειακή πυκνότητα συγκριτικά με τη διατροφή δυτικού τύπου. Διατροφικά στοιχεία που μπορούν να μειώσουν την χρόνια φλεγμονή και να βελτιώσουν την οξειδωτική ισορροπία.

Αξίζει να σημειώσετε

Η Μεσογειακή διατροφή έχει συσχετιστεί με μειωμένη συγκέντρωση φλεγμονωδών δεικτών και οξειδωτικού στρες σε μεγάλο αριθμό ερευνών. Αντίθετα, είναι πολύ περιορισμένες οι μελέτες που έχουν αξιολογήσει τη σχέση της Παλαιολιθικής διατροφής με δείκτες του κινδύνου νοσηρότητας, και η παρούσα είναι η πρώτη προσπάθεια διερεύνησης της σχέσης της με δείκτες φλεγμονής και οξειδωτικού στρες. Τα δεδομένα της μελέτης προέρχονται από ασθενείς με νεοπλασία του παχέος εντέρου, η οποία σχετίζεται μεν με τη χρόνια φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες, ωστόσο το δείγμα δεν μπορεί να θεωρηθεί αντιπροσωπευτικό του γενικού πληθυσμού. Απαιτούνται περισσότερες έρευνες που θα επιβεβαιώσουν εάν τα αποτελέσματα αναπαράγονται σε άλλους πληθυσμούς και κατά πόσο οι συσχετίσεις έχουν αιτιολογική βάση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Whalen KA, McCullough ML, Flanders WD, Hartman TJ, Judd S, Bostick RM. Paleolithic and Mediterranean diet pattern scores are inversely associated with biomarkers of inflammation and oxidative balance in adults. Journal of Nutrition 2016;146:1217-1226.

Γεωργία Ρουσινού
Γεωργία Ρουσινού Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc., RD