Διαλειμματική Νηστεία και συσχέτιση με Απώλεια Βάρους, Λίπους και Καρδιομεταβολικούς Δείκτες

Εισαγωγή

Η διαλειμματική νηστεία έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια ως μια πολλά υποσχόμενη διατροφική στρατηγική για την απώλεια βάρους και τη βελτίωση της καρδιομεταβολικής υγείας. Ένας ιδιαίτερος τύπος διαλειμματικής νηστείας είναι η χρονικά περιορισμένη διατροφή (Time-RestrictedEating – TRE), κατά την οποία η κατανάλωση τροφής περιορίζεται σε ένα σταθερό χρονικό παράθυρο μέσα στην ημέρα. Όταν αυτό το παράθυρο είναι νωρίς μέσα στην ημέρα (π.χ. 7:00–15:00), τότε αναφερόμαστε σε πρώιμη χρονικά περιορισμένη διατροφή (earlyTRE ή eTRE).

Αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι η eTRE μπορεί να προσφέρει οφέλη στην απώλεια βάρους και στον μεταβολισμό, τα επιστημονικά δεδομένα είναι ακόμη περιορισμένα, ιδιαίτερα σε σύγκριση με διατροφικά πλάνα που επιτρέπουν κατανάλωση τροφής για 12 ή περισσότερες ώρες μέσα στη μέρα.

Σκοπός

Η παρούσα τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη είχε ως στόχο:

• Να αξιολογήσει κατά πόσο η πρώιμη χρονικά περιορισμένη κατανάλωση τροφής (eTRE) είναι πιο αποτελεσματική από την κατανάλωση τροφής σε διάστημα ≥12 ωρών την ημέρα στην απώλεια βάρους, στην απώλεια λίπους και στην καρδιομεταβολική υγεία σε ενήλικες με παχυσαρκία.

• Δευτερευόντως, να αξιολογήσει την συμμόρφωση, την ικανοποίηση και την αποδοχή τηςeTRE.

Μεθοδολογία

• Σχεδιασμός μελέτης: Τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη κλινική δοκιμή διάρκειας 14 εβδομάδων (Αύγουστος 2018 – Απρίλιος 2020).

• Συμμετέχοντες: 90 ενήλικες (25–75 ετών) με BMI μεταξύ 30 και 60kg/m², χωρίς διαβήτη ή σοβαρή χρόνια νόσο.

• Ομάδες παρέμβασης:

  • eTRE+ER: Κατανάλωση τροφής μόνο μεταξύ 7:00-15:00 (8 ώρες), με θερμιδικόέλειμα.

  • CON+ER (ομάδα ελέγχου): Ελεύθερη κατανάλωση τροφής για ≥12 ώρες την ημέρα, με ίδιο θερμιδικόέλειμα.

• Κοινά στοιχεία: Και οι δύο ομάδες έλαβαν ταυτόσημη καθοδήγηση απώλειας βάρους και παρακολούθησαν ομαδικά μαθήματα διατροφής.

• Αξιολογήσεις:

  • Απώλεια βάρους και απώλεια λίπους.

  • Καρδιομεταβολικοί δείκτες, ψυχολογική διάθεση, φυσική δραστηριότητα, ύπνος.

Αποτελέσματα

Απώλεια Βάρους και Σύσταση Σώματος

• Και οι δύο ομάδες πέτυχαν κλινικά σημαντική απώλεια βάρους:

  • eTRE+ER: −6.3 kg (−5.7%)

  • CON+ER: −4.0 kg (−4.2%)

• Η ομάδα eTRE έχασε 2.3 kg περισσότερα από την ομάδα ελέγχου (P=0.002).

• Δεν υπήρξε σημαντική διαφορά στη συνολική απώλεια λίπους στην κύρια ανάλυση, αλλά στη δευτερεύουσα ανάλυση των συμμετεχόντων που ολοκλήρωσαν τη μελέτη, η eTRE συνδέθηκε με:

  • Μεγαλύτερη απώλεια σωματικού και σπλαχνικού λίπους.

  • Διατήρησηάλιπηςμάζας σώματος.

Καρδιομεταβολικοίδείκτες

• Η eTRE μείωσε επιπλέον κατά 4 mmHg τη διαστολική αρτηριακή πίεση (P=0.04), συγκριτικά με τη δίαιτα DASH ή την αερόβια άσκηση.

• Δεν υπήρξαν σημαντικές διαφορές σε άλλους δείκτες όπως γλυκόζη, ινσουλίνη ή λιπίδια.

Διάθεση και Ύπνος

• Η eTRE οδήγησε σε βελτίωση της συνολικής ψυχικής διάθεσης, της κόπωσης, της ενέργειας και των αισθημάτων κατάθλιψης.

• Η ποιότητα ύπνου ήταν παρόμοια στις δύο ομάδες.

Συμμόρφωση και Ικανοποίηση

• Η ομάδα eTRE τήρησε το πρόγραμμα 6.0 ημέρες/εβδομάδα, ενώ η ομάδα ελέγχου 6.3 ημέρες.

• Η ικανοποίηση από το χρονικό παράθυρο κατανάλωσης ήταν παρόμοια.

• Μετά τη λήξη της μελέτης, το 41% της ομάδας eTRE δήλωσε πρόθεση να συνεχίσει αυτή τη διατροφική πρακτική.

Συμπεράσματα

Η πρώιμη χρονικά περιορισμένη κατανάλωση τροφής (eTRE) αποδείχθηκε:

• Πιο αποτελεσματική στην απώλεια βάρους.

• Βελτιώνει τη διαστολική αρτηριακή πίεση.

• Ενισχύει τη διάθεση, μειώνοντας την κόπωση και την καταθλιπτική διάθεση.

• Στην ανάλυση των συμμετεχόντων που ολοκλήρωσαν τη μελέτη, παρατηρήθηκε σημαντική απώλεια λίπους.

Ωστόσο, η παρέμβαση δεν επηρέασε τους περισσότερους καρδιομεταβολικούς δείκτες στην κύρια ανάλυση και δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στην απώλεια λίπους.

Σημειώσεις & Περιορισμοί

• Μικρή διάρκεια (14 εβδομάδες) και σχετικά μικρό δείγμα.

• Μεγάλη αναλογία γυναικών (80%).

• Δεν χρησιμοποιήθηκαν αντικειμενικά εργαλεία για μέτρηση φυσικής δραστηριότητας.

• Οι μετρήσεις έγιναν μόνο σε κατάσταση νηστείας και όχι σε μεταγευματική κατάσταση.

• Σαρώσεις DEXAπραγματοποιήθηκαν μόνο 2 φορές, σε σύγκριση με την μέτρηση του βάρους που πραγματοποιήθηκε 8 φορές.

Η eTRE φαίνεται να είναι μια ασφαλής, εφικτή και αποτελεσματική παρέμβαση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και της υπέρτασης, με θετικά ψυχολογικά οφέλη. Μελλοντικές μελέτες με μεγαλύτερο δείγμα και μακρύτερη διάρκεια απαιτούνται για να επιβεβαιώσουν τα μακροχρόνια οφέλη και να εντοπίσουν τους πληθυσμούς που ανταποκρίνονται καλύτερα.