Οι διατροφικές συνήθειες των γονέων, καθώς και οι πρακτικές τους γύρω από τη διατροφή (διαθεσιμότητα συγκεκριμένων τροφίμων στο σπίτι, ενθάρρυνση-κανόνες-όρια για κατανάλωση τροφίμων) επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών. Η επίδρασή τους όμως στους εφήβους, που εμφανίζουν μια έντονη τάση αυτονομίας και λήψης αποφάσεων, δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς.
Ποιος ήταν ο σκοπός της μελέτης;
Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει η παρακάτω μελέτη, η οποία σε πρώτο επίπεδο ασχολήθηκε με το κατά πόσο οι διατροφικές συνήθειες των γονέων και των εφήβων συμφωνούν με τις πρακτικές των γονέων γύρω από τη διατροφή, και σε δεύτερο επίπεδο, μελέτησε τον ρόλο που παίζουν οι διατροφικές συνήθειες των γονέων στη σχέση μεταξύ των διατροφικών γονικών πρακτικών και της διατροφικής συμπεριφοράς των εφήβων.
Πώς σχεδιάστηκε;
Πρόκειται λοιπόν για μια συγχρονική μελέτη, που διεξήχθη διαδικτυακά και στην οποία έλαβαν μέρος 1859 δυάδες γονέων και εφήβων (ηλικίας 12 έως 17 ετών). Γονείς και έφηβοι συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με τις διατροφικές τους συνήθειες ( κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, αναψυκτικών με ζάχαρη, “junk food”- εννοώντας γλυκά και αλμυρά σνακ-) και τις διατροφικές γονικές πρακτικές (δηλαδή τη διαθεσιμότητα των παραπάνω τροφίμων στο σπίτι και την ενθάρρυνση ή τα όρια-κανόνες για την κατανάλωσή τους). Ελήφθησαν ακόμα στοιχεία σχετικά με την ηλικία, το φύλο, τη φυλή/ εθνικότητα, το επίπεδο εκπαίδευσης και την ύπαρξη ή όχι διατροφικής υποστήριξης στην οικογένεια.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα οι διατροφικές συνήθειες των γονέων και των εφήβων σχετίστηκαν θετικά (p<0.0001). Επιπλέον, οι διατροφικές συνήθειες των γονέων και οι πρακτικές τους γύρω από τη διατροφή ήταν μεταξύ τους σε συνέπεια. Όσον αφορά τα φρούτα και τα λαχανικά, σε ένα περιβάλλον με διαθεσιμότητα, ενθάρρυνση και κανόνες για την κατανάλωσή τους, καθώς και γονείς που τα καταναλώνουν, οι έφηβοι έτρωγαν περισσότερα φρούτα και λαχανικά.
Η διαθεσιμότητά τους και οι κανόνες για κατανάλωσή τους οδηγούσαν σε μεγαλύτερη κατανάλωση, όταν οι γονείς κατανάλωναν και οι ίδιοι τα συγκεκριμένα τρόφιμα
Αντιθέτως, η ενθάρρυνση για κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είχε θετικά αποτελέσματα αν οι γονείς είχαν χαμηλή κατανάλωση και αρνητικά αν είχαν υψηλή κατανάλωση. Όσον αφορά το «junk food», σε ένα περιβάλλον με διαθεσιμότητα τέτοιων τροφίμων, περιορισμούς ως προς την κατανάλωσή τους και με γονείς που τα επιλέγουν, οι έφηβοι κατανάλωναν και αυτοί ανάλογα τρόφιμα. Τα όρια για αποφυγή του «junk food» είχαν τα αντίθετα αποτελέσματα για την κατανάλωση ανάλογων τροφίμων και αναψυκτικών.
Ποια είναι τα συμπεράσματα της μελέτης;
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι οι γονείς εξακολουθούν να είναι διατροφικά πρότυπα και για τους εφήβους, ενώ οι διατροφικές πρακτικές των γονέων επηρεάζουν τις διατροφικές συμπεριφορές των παιδιών, ανάλογα και με τις διατροφικές τους συνήθειες. Περισσότερες μελέτες χρειάζεται να διεξαχθούν, προκειμένου να υπάρξουν πιο σαφείς και αποτελεσματικές οδηγίες διατροφικών τακτικών για τους γονείς.