Η Μεσογειακή Διατροφή (ΜΔ) είναι το πλέον διαδεδομένο μοντέλο διατροφής παγκοσμίως. Όχι άδικα, μιας και σχετίζεται με μειωμένη θνησιμότητα και χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικών νοσημάτων, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης και κάποιες μορφές καρκίνου. Η ΜΔ είναι το μοντέλο διατροφής που ακολουθούσαν οι λαοί της Μεσογείου κατά τις δεκαετίες του 1950 και 1960 και έχει ως βάση τα φρούτα, τα λαχανικά, τα ολικής άλεσης προϊόντα και τα όσπρια, ενώ η κύρια πηγή λίπους είναι το ελαιόλαδο.
Οι Έλληνες και οι Κύπριοι, ως λαοί της Μεσογείου συνέβαλλαν με τις διατροφικές τους συνήθειες στην ανάδειξη του μοντέλου αυτού
Ιδιαίτερα η Ελλάδα με την περίφημη μελέτη των 7 χωρών έκανε αυτό το μοντέλο διατροφής παγκοσμίως γνωστό. Ποιες είναι όμως οι διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων και των Κυπρίων τον 21ο αιώνα; Ακολουθούν το παράδειγμα των προηγούμενων γενεών; Το ερώτημα αυτό κλήθηκε να απαντήσει η συστηματική ανασκόπηση των Kyriacou και συνεργατών, οι οποίοι αξιολόγησαν την υπάρχουσα διαθέσιμη βιβλιογραφία σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες Ελλήνων και Κυπρίων.
Πώς διεξήχθη η μελέτη αυτή;
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη βάση δεδομένων MEDLINE και συμπεριέλαβαν μελέτες με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Μελέτες παρατήρησης (όχι μελέτες παρέμβασης)
- Μελέτες σε ελληνικό και κυπριακό πληθυσμό
- Αξιολόγηση της προσκόλλησης στη ΜΔ, όπως μετρήθηκε με ένα Μεσογειακό διατροφικό σκορ (Mediterranean diet score)
- Συλλογή δεδομένων μέσω ερωτηματολογίων ή συνεντεύξεων
Στην ανασκόπηση περιελήφθησαν 18 άρθρα από 15 ερευνητικές μελέτες, όλες εκ των οποίων ήταν διατμηματικές. Όλες (πλην μίας) διεξήχθησαν στην Ελλάδα και περιελάμβαναν άτομα όλων των ηλικιών.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα;
Όλες οι μελέτες έδειξαν μέτρια προσκόλληση στη ΜΔ, σύμφωνα με τους δείκτες που αξιολογήθηκαν. Οι ερευνητές δε μπόρεσαν να καθορίσουν αν το φύλο ή η ηλικία είχε επίδραση στην προσκόλληση, καθώς οι δημοσιευμένες μελέτες είναι πολύ λίγες (πέντε και δύο αντίστοιχα).
Ποια είναι τα συμπεράσματα;
Οι νέες γενιές δεν ακολουθούν το παράδειγμα των προηγουμένων και φαίνεται πώς ο Δυτικός τρόπος ζωής (και διατροφής) έχει επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τις διατροφικές συνήθειες. Το φαινόμενο αυτό επεκτείνεται σε όλους τους Μεσόγειους λαούς αλλά και σε άλλους ευρωπαϊκούς
Μόνο διατμηματικές μελέτες περιελήφθησαν στην ανασκόπηση αυτή. Οι διατμηματικές μελέτες αξιολογούν τις διατροφικές συνήθειες του πληθυσμού σε ένα μόνο χρονικό σημείο, χωρίς να παρακολουθούν τις συνήθειες του πληθυσμού αυτού μακροπρόσθεσμα για πιθανές αλλαγές. Η έλλειψη προοπτικών μελετών με διαφορετικό σχεδιασμό δείχνει ότι περισσότερη έρευνα είναι απαραίτητη για να διατυπώσει τις διατροφικές συνήθειες των Νεοελλήνων και Κυπρίων. Θα πρέπει, τέλος, να σημειωθεί ότι ο σχεδιασμός της ανασκόπησης αυτής παρουσιάζει ορισμένες αδυναμίες, καθώς η εξερεύνηση άρθρων έγινε μέσα από μόνο μία βάση δεδομένων,ενώ η βιβλιογραφία συστήνει την εξερεύνηση σε τουλάχιστον τρεις.
