Ένα διδακτορικό αποτελεί μια μοναχική αλλά πλούσια εμπειρία. Όντας ήδη στην Αγγλία για το μεταπτυχιακό μου, αποφάσισα ότι ήθελα να συνεχίσω τις σπουδές μου σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον που δεν έχει καμία σχέση με το Ελληνικό, τόσο όσο αφορά στην οργάνωση και τις υποδομές όσο και στη μεθοδολογία εκπαίδευσης, που μάλλον μου ταίριαζε περισσότερο.
Είναι πολύπλοκη διαδικασία η επιλογή του θέματος;
Το αρχικό βήμα έγινε με τη μεταπτυχιακή διατριβή η οποία αποτελέσε τη βάση για το θέμα του διδακτορικού. Φτιάχνοντας τη πρόταση (proposal), ουσιαστικά είναι μια μικρή έρευνα γύρω από το θέμα που θέλεις να μελετήσεις, ήδη είχα καταλάβει ότι δεν θα ήταν κάτι εύκολο. Εκθέτεις τους λόγους που είναι σημαντικό, σε τι θα συνεισφέρει στην επιστημονική κοινότητα, που υπάρχει κενό στην υπάρχουσα βιβλιογραφία, καθώς επίσης το τι έχει ερευνηθεί μέχρι τώρα και τη μεθοδολογία της έρευνας. Σε σπάνιες περιπτώσεις το θέμα μένει το ίδιο. Σε αυτό μεγάλο ρόλο θα παίξουν οι επιβλέποντες καθηγητές, οι οποίοι μπορεί να προτείνουν κάτι παραπλήσιο με το αρχικό θέμα, αλλά πολύ λιγότερο ερευνημένο, μπορεί να ζητήσουν τη συγκεκριμενοποίηση ή την διεύρυνση του. Η συνεργασία μαζί τους είναι το Α και το Ω και από μόνη της μια εκπαιδευτική διαδικασία.
Πώς γίνεται η επιλογή του Πανεπιστημίου;
Η δεύτερη μεγάλη ερώτηση αφορά την επιλογή του πανεπιστημίου. Εδώ τα κριτήρια ποικίλουν. Αν κάποιος θέλει ένα από τα ονομαστά πανεπιστήμια, αν το πανεπιστήμιο έχει καλό τμήμα στο αντικείμενο σπουδών του υποψήφιου, αν η πόλη που βρίσκεται καλύπτει τις προσωπικές προτιμήσεις κλπ. Μετά την επιλογή του Πανεπιστημίου, σειρά έχει το να βρεθούν οι καθηγητές που θα αναλάβουν την επίβλεψη. Σημαντικό είναι να δει κάποιος τα ερευνητικά ενδιαφέροντα των καθηγητών του τμήματος σπουδών, το συγγραφικό τους έργο, το ακαδημαϊκό τους υπόβαθρο. ΄Οταν βρεθούν, μια προσωπική επαφή μαζί τους θα είναι πολύ βοηθητική. Θυμάμαι ότι, τότε, μου είχε κάνει εντύπωση το ότι όλοι είχαν απαντήσει στα μειλ μου και μάλιστα ήταν πολύ ενθαρρυντικοί, ακόμα και όταν η πρόταση μου δεν τους ενδιέφερε ακαδημαϊκά.
Τι άλλο έλαβες υπόψη πριν ξεκινήσεις το διδακτορικό;
Ένα από τα προσωπικά μου κριτήρια ήταν να έχω πλήρη υποτροφία (full scholarship που σημαίνει ότι το πανεπιστήμιο καλύπτει τα διδάκτρα αλλά και τα προσωπικά έξοδα του φοιτητή). Αν και όλα τα πανεπιστήμια ή τμήματα διαθέτουν υποτροφίες κάποιου τύπου, μεγάλη προσοχή χρειάζεται στις καταληκτικές ημερομηνίες για την αίτηση και στα κριτήρια που θέτουν.
Ποια ήταν η εμπειρία σου με την ολοκλήρωση του διδακτορικού;
Η εκπαίδευση στην Αγγλία αποτελεί ένα καλά οργανωμένο προϊόν, με υψηλά standards. Με την εισαγωγή στο διδακτορικό πρόγραμμα, σου εξηγούν όλη τη πορεία, όλους τους πόρους που διαθέτουν για σένα και τις διαδικασίες, καθώς και τις απαιτήσεις τους. Πρόσβαση σχεδόν σε όλα τα ακαδημαϊκά περιοδικά του κόσμου, 7όροφες βιβλιοθήκες, εξοπλισμός, καθηγητές που είναι εκεί για να σε βοηθούν.
Μετά τον πρώτο χρόνο, οπου γίνονται κάποια μαθήματα που αφορούν κυρίως τις ερευνητικές μεθόδους, ουσιαστικά ο καθένας είναι μόνος να μελετήσει το θέμα του, σε συνεχή συνεργασία με τους καθηγητές του. Οι δυο σημαντικότερες συμβουλές που μου έδωσαν οι δικοί μου καθηγητές ήταν: «γράφε συνέχεια ακόμα αν αλλάξεις αυτά που έγραψες 100 φορές» και «γράφε αναλυτικά, γιατί τίποτα δεν υπονοείται, τίποτα δεν είναι δεδομένο και όλα χρειάζονται reference».
