Ιατρικό Ιστορικό
Η Α.Π. είναι 66 ετών συνταξιούχος λογίστρια.
Διαγνώστηκε με οστεοπενία όταν ήταν 56 ετών, 6 χρόνια μετά την εμμηνόπαυση.
Οι πρόσφατες εξετάσεις της δείχνουν πως η χαμηλή οστική πυκνότητα (οστεοπενία) εξελίχθηκε σε οστεοπόρωση. Το Τ-score εμφάνισε τιμή -2.6 στην σπονδυλική στήλη και στο ισχίο.
Από την αρχή της διάγνωσης έχει χάσει 1.5 εκατοστά ύψους ( πλέον 1.60 m) και αναφέρει πως της είναι ιδιαίτερα δύσκολο να στηρίζεται όρθια για παραπάνω από 15 λεπτά.
Επιπλέον, έχει εμφανίσει ανατομικές αλλαγές στη σπονδυλική στήλη, συγκεκριμένα κίρρωση στην αυχενική μοίρα και στρογγυλεμένους ώμους.
Οι αιματολογικές εξετάσεις της εμφανίζουν τις εξής τιμές:
| ΔΕΙΚΤΗΣ | ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ | ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ |
| Ασβέστιο | 8.1-10,4 mg/dl | 9.2 mg/dl |
| Βιταμίνη D | >30 ng/mL | 20 ng/mL |
| Φώσφορος | 2,5-4,8 mg | 4 mg |
| Μαγνήσιο | 1.7-2,5 mg/dl | 1.8 mg/dl |
Οι ορμονολογικές εξετάσεις του θυρεοειδούς αδένα δεν έδειξαν κάποιο πρόβλημα στη λειτουργία του.
Ο γιατρός της είχε χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης, συγκεκριμένα αλενδρονικό οξύ (1 χάπι/εβδομάδα). Επιπλέον, της συστάθηκε η συμπληρωματική χορήγηση ασβεστίου και βιταμίνης D3 (600mg ασβεστίου και 400IU βιταμίνης D3 σε ένα σκεύασμα).
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Όταν έγινε αναφορά σχετικά με την διατροφή της Α.Π., η ίδια αναφέρει πως δεν έχει κάνει ποτέ στην ζωή της δίαιτα καθώς ήταν πάντα αδύνατη χωρίς προβλήματα υγείας. Η μέτρηση του BMI εμφάνισε τιμή 19. Το χαμηλό σωματικό βάρος σχετίζεται με την εμφάνιση οστεοπόρωσης και θεωρείται προδιαθεσικός παράγοντας.
Επίσης αναφέρει πως θα ήθελε να εντάξει την άσκηση στην καθημερινότητα της όμως η κούραση που νιώθει δεν της επιτρέπει να βρίσκεται σε κίνηση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σχετικά με το οικογενειακό ιστορικό, η μητέρα της είχε οστεοπόρωση και υπέστη κάταγμα στο ισχίο σε ηλικία 80 ετών από το οποίο δεν μπόρεσε να αναρρώσει ποτέ. Η ύπαρξη οστεοπόρωσης σε συγγενή πρώτου βαθμού είναι επίσης ένας σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας.
Βάσει της πρώτης συνεδρίας σημειώνουμε πως η Α.Π δεν κάνει σωματική άσκηση, δεν είναι καπνίστρια, δεν πίνει αλκοόλ και δεν έχει ιστορικό ραγίσματος ή σπάσιμο οστού. Ωστόσο, καταναλώνει καφέ 3 φορές/ημέρα. Η υψηλή πρόσληψη καφεΐνης σχετίζεται με την εμφάνιση οστεοπόρωσης.
Ιδιαίτερη προσοχή αξίζει να δοθεί στο γεγονός πως με την αρχή της κλιμακτηρίου ξεκίνησε να βιώνει έντονες εξάψεις οι οποίες της προκαλούν έντονη δυσφορία ιδιαίτερα το καλοκαίρι και όταν βρίσκεται στον ήλιο. Για τον λόγο αυτό έχει καθιερώσει να κάνει τις εξωτερικές δουλειές της μεταξύ 7-10 το πρωί. Την υπόλοιπη μέρα είναι στο σπίτι.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν πως η Α.Π. έχει προδιάθεση στην εμφάνιση οστεοπόρωσης.
Τι είναι η οστεοπόρωση;
Η οστεοπόρωση είναι μια πάθηση η οποία χαρακτηρίζεται από σταδιακή απώλεια οστικής μάζας. Εμφανίζεται συνήθως μετά την τέταρτη δεκαετία της ζωής και συχνότερα σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Η μείωση της πυκνότητας των οστών λόγω οστεοπόρωσης είναι αργή και σταδιακή με αποτέλεσμα να μη γίνεται αντιληπτή εγκαίρως. Όσο πιο προχωρημένος είναι ο βαθμός της οστεοπόρωσης τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος τραυματισμού των οστών (ράγισμα ή σπάσιμο).
Βήματα διατροφικής διαχείρισης
Η Α.Π. χρειάζεται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής καθώς και καθοδήγηση για αλλαγή του τρόπου ζωής της προκειμένου να αντιμετωπίσει την εξέλιξη της οστεοπόρωσης.
1. Καταχώρηση ιατρικού ιστορικού
Αρχικά, με τη χρήση διαιτολογικού λογιμσικού, καταχωρούμε τις πληροφορίες που συλλέξαμε στην πρώτη συνεδρία στο Ιατρικό ιστορικό της καρτέλας του πελάτη.
Το ιατρικό ιστορικό στην καρτέλα "Πληροφορίες" στο προφίλ του περιστατικού
2. Καταχώρηση συμπληρωματικών στοιχείων για το περιστατικό
Για την ενδυνάμωση του σκελετού, έγινε παραπομπή σε εξειδικευμένο γυμναστή προκειμένου να της οργανώσει πρόγραμμα ασκήσεων αντιστάσεων για την ενεργοποίηση των οστεοβλαστών με σκοπό την ενδυνάμωση της σπονδυλικής στήλης και των μυών.
Ο γυμναστής μας ενημέρωσε για το πρόγραμμα ενδυνάμωσης της Α.Π προκειμένου να έχουμε μια σφαιρική εικόνα. Το διαιτολογικό λογισμικό δίνει την δυνατότητα τήρησης αρχείου και για τη φυσική δραστηριότητα του πελάτη.
Καταγραφή της φυσικής δραστηριότητας στο πλαίσιο "Συμβουλές"
Στο συγκεκριμένο πλαίσιο μπορούν να καταγραφούν και άλλες συμβουλευτικές πληροφορίες που δόθηκαν στην Α.Π ώστε να ανατρέχουμε σε αυτές όποτε χρειάζεται.
Συστάθηκε η μείωση κατανάλωσης καφεΐνης και η αντικατάσταση του κλασικού καφέ με ντεκαφεϊνέ, καθώς η πρόσληψη καφεΐνης σχετίζεται με αρνητικό ισοζύγιο ασβεστίου λόγω της αυξημένης απέκκρισης του στα ούρα.
Επιπλέον, συστάθηκε η παραμονή στον ήλιο κατά τις μεσημεριανές ώρες όσο τον δυνατόν περισσότερο γίνεται με στόχο την συνεχή παραμονή για τουλάχιστον 20 λεπτά. Τα στοιχεία αυτά μπορούν επίσης να καταγραφούν μέσω του λογισμικού στην καρτέλα της Α.Π ώστε να ανατρέχουμε σε αυτές όποτε χρειάζεται.
Καταγραφή συμβουλών για την διαχείριση του περιστατικού
3. Σχεδιασμός διαιτολογίου
Οι ημερήσια σύσταση για πρόσληψη ασβεστίου ατόμων άνω των 50 με οστεοπόρωση είναι 1200mg. Επομένως, το διατροφικό πρόγραμμα χτίζεται με γνώμονα την κάλυψη των αναγκών ασβεστίου χωρίς όμως να υπερβαίνει τα 1500mg για την αποφυγή των παρενεργειών της υπερκατανάλωσης του. Παράλληλα, σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό, συστάθηκε χορήγηση συμπληρώματος μαγνησίου για την διατήρηση της οστικής πυκνότητας και Κ2 για την καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου από τα οστά.
Το καθημερινό διαιτολόγιο πρέπει να περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε στοιχεία που συντελούν στην υγεία των οστών όπως ασβέστιο, βιταμίνη D και φώσφορος. Εφόσον δεν υπάρχει νεφρική δυσλειτουργία συστήνεται επιπλέον η πρόσληψη πρωτεΐνης 1γρ/κιλό ΣΒ για το φυσιολογικό μεταβολισμό του ασβεστίου, καθώς σχετίζεται θετικά με την οστική πυκνότητα, ιδιαίτερα στη σπονδυλική στήλη.
Ημερήσιο σύνολο μακροθρεπτικών στοιχείων σε γραμμάρια
Διάγραμμα ημερήσιων μακροθρεπτικών στοιχείων
Follow up
Μετά από 12 μήνες, η Α.Π έχει σημειώσει αύξηση της μυϊκής μάζας, αυξημένη αντοχή στην ορθοστασία και γενικότερα περισσότερη ευεξία. Στην πιο πρόσφατη εξέτασή της εμφάνισε T-score -2.4 που σημαίνει πως υπήρξε επιτυχής αναστροφή της πορείας της οστεοπόρωσης.
