Άλλες Παθήσεις

Έχει θέση η φυσική δραστηριότητα στην αντιμετώπιση του καρκίνου;

της Μαρίας Νικολιδάκη
23 Ιουνίου 2016
17085 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
atoma pou trexoun

Photo source: www.bigstockphoto.com

Άσκηση / φυσική δραστηριότητα / κίνηση είναι ο ευρύτερος όρος που περιλαμβάνει όλες τις μορφές κίνησης του ανθρώπινου σώματος, κάθε σωματική άσκηση και σπορ, που ενεργοποιούν τους μυς, το νου αλλά και την ψυχή απαιτώντας αυξημένη κατανάλωση ενέργειας.

Η άσκηση αποτελεί ασπίδα προστασίας κατά του καρκίνου

Ασπίδα προστασίας λοιπόν για τις διάφορες χρόνιες παθήσεις, μεταξύ αυτών και ο καρκίνος, φαίνεται ν’ αποτελεί η άσκηση. Ενώ η περιορισμένη κινητικότητα, η παχυσαρκία, οι μη ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες και το κάπνισμα φαίνεται να έχουν ισχυρή συσχέτιση με την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων, από την άλλη η ισορροπημένη διατροφή και η καλή φυσική κατάσταση που προκύπτει από την άσκηση συσχετίζεται με την εύρυθμη λειτουργία, γενικότερα, όλων των συστημάτων του οργανισμόυ, την συναισθηματική και ψυχική υγεία του ατόμου, την ενισχυμένη αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή του καθώς και με την καλύτερη διαχείριση του στρες.

Επιδράσεις της άσκησης σε άτομα που έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ερευνητικά δεδομένα η άσκηση σε άτομα που έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο φαίνεται να είναι ασφαλής, και να έχει πολύ θετικές επιδράσεις στην βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας, στην ανοχή στην κόποωση, στον καλύτετρο έλγχο του σωματικού βάρους καθώς και θετικότατη επίδραση στην καταπολέμηση του στρες, της κατάθλιψης και της συνολικότερης ποιότητας της ζωής τους.

Άσκηση και καρκίνος του μαστού

Μελέτη δείχνει ότι η σωματική δραστηριότητα μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού μπορεί να είναι ευεργετική ως προς τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, μειώνοντας το αίσθημα της κόπωσης, και βοηθώντας καθοριστικά το ενεργειακό ισοζύγιο. Καθώς η μειωμένη σωματική δραστηριότητα και οι παρενέργειες της θεραπείας έχουν συνδεθεί με αύξηση του βάρους μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που ασκούνται μέτρια (3 με 5 περίπου ώρες τη βδομάδα) μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού έχουν βελτιωμένα ποσοστά επιβίωσης, συγκρινόμενες με γυναίκε με καθιστικό τρόπο ζωής. Το όφελος ήταν ιδιαίτερα έντονο στις γυναίκες με ορμονοεξαρτώμενο όγκο.

Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα άσκησης στο σπίτι είχε ευεργετική επίδραση στην φυσική κατάσταση και την ψυχική ευεξία γυναικών με προηγούμενο καθιστικό τρόπο ζωής, που είχαν ολοκληρώσει τη θεραπεία για πρώιμου σταδίου μέσα από το στάδιο ΙΙ του καρκίνου του μαστού. Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα της ινσουλίνης και της λεπτίνης και κατ’ επέκταση την πρόγνωση του καρκίνου του μαστού. Αν και υπάρχουν αρκετές ελπιδοφόρες μελέτες, είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν ισχυρά συμπεράσματα συσχέτισης της σωματική δραστηριότητα και της επιβίωση του καρκίνου του μαστού.

Άσκηση και καρκίνος του του παχέος εντέρου

Δύο ακόμη μελέτες αναφέρουν μια προστατευτική σύνδεση της φυσικής δραστηριότητας μετά τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου και της επιβίωσης αυτού. Οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ των επιπέδων της φυσικής δραστηριότητας τόσο πριν όσο και μετά τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου σε δύο διαφορετικές μελέτες παρατήρησης. Ενώ τα επίπεδα της προ-διάγνωσης σωματικής δραστηριότητας δεν είχαν σχέση με την επιβίωση, οι συμμετέχοντες με τα υψηλότερα επίπεδα της φυσικής δραστηριότητας μετά τη διάγνωση ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν μια υποτροπή του καρκίνου, και επιπλέον είχαν αυξημένη επιβίωση . Αν και αυτές οι μελέτες δείχνουν προστατευτικές επιδράσεις της σωματικής δραστηριότητας, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε ποια επίπεδα σωματικής δραστηριότητας παρέχουν αυτά τα οφέλη.

Οι λόγοι τώρα για να παραμείνει κάποιος σωματικά δραστήριος κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι πολλοί. Είναι όμως επιβεβλημένο να υπάρξει ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα , εξατομικευμένο ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες αλλά και σωματικές και βιολογικές δυνατότητες του κάθε ατόμου σε αυτή τη φάση της ζωής του.

Η ικανότητα για άσκηση θα μπορούσε να επηρεαστεί :

  • Από το είδος και το στάδιο του καρκίνου
  • Τη θεραπέια που ακολουθείται
  • Την αντοχή, τη δύναμη και το επίπεδο της φυσικής κατάστασης

Μετά τη θεραπεία

Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι σε θέση να αυξάνουν σταδιακά το χρόνο άσκησης και της έντασης. Τι μπορεί να είναι χαμηλής ή μέτριας έντασης για ένα υγιές άτομο μπορεί να φαίνεται σαν μια δραστηριότητα υψηλής έντασης για ορισμένους επιζώντες του καρκίνου. Λάβετε υπόψη ότι η μέτρια άσκηση ορίζεται ως δραστηριότητα που λαμβάνει ως πολύ προσπάθεια ως ένα γρήγορο περπάτημα.

Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συστήνει για τους επιζήσαντες του καρκίνου :

  • Πάρτε μέρος σε τακτική σωματική δραστηριότητα.
  • Αποφύγετε την αδράνεια και επιστρέψτε στις κανονικές καθημερινές δραστηριότητες, το συντομότερο δυνατό μετά τη διάγνωση.
  • Στόχος είναι τουλάχιστον 150 λεπτά φυσικής δραστηριότητας την εβδομάδα.
  • Συμπεριλάβετε ασκήσεις αντοχής κι ενδυνάμωσης τουλάχιστον 2 ημέρες την εβδομάδα.

Όταν ζείτε απαλλαγμένη από την ασθένεια ή με σταθερή νόσο

Η σωματική δραστηριότητα είναι σημαντική για τη συνολική υγεία ,την ποιότητα της ζωής, αλλά και το προσδόκιμο επιβίωσης. Υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι να παραμείνετε σε ένα υγιές βάρος, με ισορροπημένη διατροφή και σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ενός δεύτερου καρκίνου, καθώς και άλλες σοβαρές χρόνιες παθήσεις. Απαιτείται όμως περισσότερη έρευνα για να είμαστε σίγουροι για όλα αυτά τα πιθανά οφέλη.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

http://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/obesity/physical-activity-fact-sheet

http://www.cancer.org/treatment/survivorshipduringandaftertreatment/stayingactive/physical-activity-and-the-cancer-pati 

http://www.espen.org/education/espen-guidelines, Abstracts of the36th ESPEN Congress Geneva, Switzerland, 6 9 September 2014

Άσκηση / φυσική δραστηριότητα / κίνηση είναι ο ευρύτερος όρος που περιλαμβάνει όλες τις μορφές κίνησης του ανθρώπινου σώματος , κάθε σωματική άσκηση και σπορ , που ενεργοποιούν τους μυς , το νου αλλά και την ψυχή απιτώντας αυξημένη κατανάλωση ενέργειας.
Ααπίδα προστασίας λοιπόν για τις διάφορες χρόνιες παθήσεις, μεταξύ αυτών και ο καρκίνος , φαίνεται ν’ αποτελεί η άσκηση. Ενώ η περιορισμένη κινητικότητα, η παχυσαρκία, οι μη ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες και το κάπνισμα φαίνεται να έχουν ισχυρή συσχέτιση με την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων, από την άλλη η καλή φυσική κατάσταση που προκύπτει από την άσκηση συσχετίζεται με την εύρυθμη λειτουργία γενικότερα όλων των συστημάτων του οργανισμόυ, την συναισθηματική και ψυχική υγεία του ατόμου, την ενισχυμένη αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή του καθώς και με την καλύτερη διαχείριση του στρες.
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ερευνητικά δεδομένα η άσκηση σε άτομα που έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο φαίνεται  να είναι σφαλής, και να έχει πολύ θετικές επιδράσεις στηην βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας, στην ανοχή στην κόποωση, στον καλύτετρο έλγχο του σωματικού βάρουςξαθώς και θετικότατη επίδραση στην καταπολέμηση του στρες, της κατάθλιψης και της συνολικότερης ποιότητας της ζωής τους.
Πιο συγκεκριμένα....
Μελέτη δείχνει ότι η σωματική δραστηριότητα μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού μπορεί να είναι ευεργετική ως προς τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, μειώνοντας το αίσθημα της κόπωσης, και βοηθώντας καθοριστικά το ενεργειακό ισοζύγιο. Καθώς η μειωμένη σωματική δραστηριότητα και οι παρενέργειες της θεραπείας έχουν συνδεθεί με αύξηση του βάρους μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που ασκούνται μέτρια (3 με 5 περίπου ώρες τη βδομάδα) μετά τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού έχουν βελτιωμένα ποσοστά επιβίωσης , συγκρινόμενες με γυναίκε με καθιστικό τρόπο ζωής. Το όφελος ήταν ιδιαίτερα έντονο στις γυναίκες με ορμονοεξαρτώμενο όγκο. Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα άσκησης στο σπίτι είχε ευεργετική επίδραση στην φυσική κατάσταση και την ψυχική ευεξία γυναικών με προηγούμενο καθιστικό τρόπο ζωής, που είχαν ολοκληρώσει τη θεραπεία για πρώιμου σταδίου μέσα από το στάδιο ΙΙ του καρκίνου του μαστού. Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα της ινσουλίνης και της λεπτίνης και κατ’ επέκταση την πρόγνωση του καρκίνου του μαστού. Αν και υπάρχουν αρκετές ελπιδοφόρες μελέτες, είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν ισχυρά συμπεράσματα συσχέτισης της σωματική δραστηριότητα και της επιβίωση του καρκίνου του μαστού.
 
Δύο ακόμη μελέτες αναφέρουν μια προστατευτική σύνδεση της φυσικής δραστηριότητας μετά τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου και της επιβίωσης αυτού. Οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ των επιπέδων της φυσικής δραστηριότητας τόσο πριν όσο και μετά τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου σε δύο διαφορετικές μελέτες παρατήρησης. Ενώ τα επίπεδα της προ-διάγνωσης σωματικής δραστηριότητας δεν είχαν σχέση με την επιβίωση, οι συμμετέχοντες με τα υψηλότερα επίπεδα της φυσικής δραστηριότητας μετά τη διάγνωση ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν μια υποτροπή του καρκίνου, και επιπλέον είχαν αυξημένη επιβίωση . Αν και αυτές οι μελέτες δείχνουν προστατευτικές επιδράσεις της σωματικής δραστηριότητας, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε ποια επίπεδα σωματικής δραστηριότητας παρέχουν αυτά τα οφέλη.
Οι λόγοι τώρα για να παραμείνει κάποιος σωματικά δρατσήριος κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι πολλοί. Είναι όμς επιβεβλημένο να υπάρξει ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα , εξατομικευμένο ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες αλλά και σωματικές και βιολογικές δυνατότητες του κάθε ατόμου σε αυτή τη φάση της ζωής του. 
Η ικανότητα για άσκηση θα μπορούσε να επηρεαστεί :
Από το είδος και το στάδιο του καρκίνου
Τη θεραπέια που ακολουθείται
Την αντοχή, τη δύναμη και το επίπεδο της φυσικής κατάστασης
Μετά τη θεραπεία.....
Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι σε θέση να αυξάνουν σταδιακά το χρόνο άσκησης και της έντασης. Τι μπορεί να είναι χαμηλής ή μέτριας έντασης για ένα υγιές άτομο μπορεί να φαίνεται σαν μια δραστηριότητα υψηλής έντασης για ορισμένους επιζώντες του καρκίνου. Λάβετε υπόψη ότι η μέτρια άσκηση ορίζεται ως δραστηριότητα που λαμβάνει ως πολύ προσπάθεια ως ένα γρήγορο περπάτημα.
 
Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συστήνει για τους επιζήσαντες του καρκίνου :
Πάρτε μέρος σε τακτική σωματική δραστηριότητα.
Αποφύγετε την αδράνεια και επιστρέψτε στις κανονικές καθημερινές δραστηριότητες, το συντομότερο δυνατό μετά τη διάγνωση.
Στόχος είναι  τουλάχιστον 150 λεπτά φυσικής δραστηριότητας την εβδομάδα.
Συμπεριλάβετε ασκήσεις αντοχής κι ενδυνάμωσης τουλάχιστον 2 ημέρες την εβδομάδα.
 
Όταν ζείτε απαλλαγμένη από την ασθένεια ή με σταθερή νόσο
 
......Η σωματική δραστηριότητα είναι σημαντική για τη συνολική υγεία ,την ποιότητα της ζωής, αλλά και το προσδόκιμο επιβίωσης. Υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι να παραμείνετε σε ένα υγιές βάρος, με ισορροπημένη διατροφή και  σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ενός δεύτερου καρκίνου, καθώς και άλλες σοβαρές χρόνιες παθήσεις. Απαιτείται όμως περισσότερη έρευνα για να είμαστε σίγουροι για όλα αυτά τα πιθανά οφέλη.

 

Μαρία Νικολιδάκη
Μαρία Νικολιδάκη Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος