Αυτόν τον μήνα αγοράζω κυδώνι

Μυθολογία

Το κυδώνι είναι ένα φρούτο το οποίο καλλιεργείται εδώ και αιώνες από τους Έλληνες και τους Ρωμαίους. Οι αναφορές που γίνονται στην Αρχαία Ελληνική Μυθολογία για το κυδώνι είναι τεράστιες, όσον αφορά στις ιδιότητές του – δεν είναι τυχαίο ότι αναφέρεται ως «χρυσό μήλο». Από εκείνη την εποχή συμβολίζει τη γονιμότητα και τον έρωτα, αφού λέγεται πως το δώρισε ο Πάρις στη θεά Αφροδίτη, για να του δοθεί ως αντάλλαγμα η ωραία Ελένη και καθιερώθηκε ως έθιμο να δίνεται στη νύφη, την πρώτη ημέρα του γάμου. Άλλοι ισχυρίζονται ότι αυτό είναι το απαγορευμένο φρούτο που μας κόστισε την απώλεια από τον Παράδεισο. Ακόμη μια αναφορά είναι ο κήπος των Εσπερίδων στον οποίο υπήρχαν δένδρα τα οποία έβγαζαν καρπούς που χάριζαν την αθανασία -τα «χρυσά μήλα». Για τους αρχαίους Έλληνες τα κυδώνια ήταν συνδεδεμένα με τη γονιμότητα την ομορφιά και την υγεία. Είχε, μάλιστα, εξέχουσα θέση στους γάμους, όπου προσφερόταν ως δώρο, ενώ το χρησιμοποιούσε και η νύφη για να φρεσκάρει την αναπνοή της πριν το μυστήριο. Καλλιεργείται πλέον κυρίως σε Μεσογειακές χώρες.

Καταγωγή

Αποτελεί το μόνο είδος του γένους Κυδωνία και ανήκει στην οικογένεια των Ροδιδών. Κατάγεται από την νοτιοδυτική Ασία και την περιοχή του Καυκάσου. Είναι κάτι μεταξύ μήλου και αχλαδιού. Πρόκειται για φυλλοβόλο δέντρο που φτάνει τα 8 μέτρα σε ύψος και ο καρπός του έχει χρώμα κίτρινο προς το χρυσό. Ο εξωτερικός καρπός είναι αρχικά χνουδωτός και έπειτα λείος και γυαλιστερός. Το μήκος του κυμαίνεται από 7 ως 12 εκατοστά και το πλάτος του από 6 ως 9 εκατοστά. Η σάρκα του είναι λευκοκίτρινη. Τα κυδώνια είναι πράσινα όταν είναι άγουρα. Χρησιμοποιούνται ευρέως στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική. Το κυδώνι είναι ένα φρούτο που μπορούμε να βρούμε κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα.

Οφέλη στην υγεία

Οι διατροφικές του ιδιότητες θα μπορούσαν να το κατατάξουν στην καθημερινή μας διατροφή αφού περιέχει πολύτιμες βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά που το καθιστούν έναν από τους πιο υγιεινούς καρπούς. Πιο συγκεκριμένα, έχει βρεθεί ότι το κυδώνι βοηθά στον έλεγχο της χοληστερίνης λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε πηκτίνη. Λόγω του ίδιου στοιχείου, η κατανάλωση κυδωνιού βοηθάει επίσης στον καλύτερο έλεγχο του διαβήτη τύπου 2. Απ’ ότι διαπιστώνεται η πηκτίνη έχει πολλαπλά οφέλη καθώς άλλη μία σημαντική επίδρασή της είναι ότι βοηθάει στην απώλεια βάρους. Τα κυδώνια είναι πλούσια σε φυτικές ίνες ενώ αντίθετα φτωχά σε λιπαρά, αλάτι και θερμίδες, πράγμα το οποίο τα καθιστά μία από τις πιο υγιεινές επιλογές για σωστή διατροφή και καλύτερο έλεγχο του σωματικού βάρους. Επειδή περιέχουν πολλές φυτικές ίνες, τα κυδώνια επίσης βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού συστήματος, αντιμετωπίζοντας προβλήματα του εντέρου όπως είναι η δυσκοιλιότητα. Επιπρόσθετα, τα κυδώνια είναι πλούσια σε βιταμίνη C, η οποία ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και θωρακίζει τον οργανισμό μας έναντι σε ασθένειες και λοιμώξεις. Τα κυδώνια είναι φρούτα που περιέχουν επίσης πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες και επομένως προσφέρουν στον οργανισμό μας αντιγηραντικές ιδιότητες και την ικανότητα να καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες που είναι υπεύθυνες για την δημιουργία πολλών ειδών καρκινικών κυττάρων στο σώμα μας. Επιπλέον, τα κυδώνια συμβάλλουν στην καλή υγεία των οστών λόγω της περιεκτικότητάς τους σε χαλκό, ο οποίος μειώνει τις βλάβες στους ιστούς και συμβάλλει στη καλύτερη υγεία των οστών και των νεύρων. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β που περιέχουν τα κυδώνια, όπως είναι η θειαμίνη και ριβοφλαβίνη, προσδίδουν άλλη μία σημαντική ιδιότητα στα κυδώνια που είναι η ενίσχυση της μνήμης και η καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου. Τα κυδώνια επίσης έχουν αντιβακτηριακές ιδιότητες και μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της γρίπης. Τέλος, λόγω του γεγονότος ότι είναι φτωχά σε αλάτι ενώ αντίθετα είναι πλούσια σε κάλιο αποτρέπουν την κατακράτηση υγρών αλλά και προστατεύουν από καρδιαγγειακές παθήσεις.

Διατροφική αξία

Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία ανά 100γρ. φρέσκου κυδωνιού.

Τρόποι κατανάλωσης

Τα κυδώνια μπορούν να καταναλωθούν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους είτε σε γλυκιές είτε σε αλμυρές συνταγές. Ποιος δεν έχει φάει γλυκό κυδώνι με αμυγδαλάκι; Μια άλλη γλυκιά εκδοχή του κυδωνιού είναι η μαρμελάδα από κυδώνι. Από τις αλμυρές συνταγές, η πιο γνωστή και διαδεδομένη είναι το ψητό χοιρινό με κυδώνια.

Ευχαριστίες στις φοιτήτριες του Πανεπιστήμιου Λευκωσίας Χρίστια Γκρέκου και Αγάθη Μιχαήλ για τη βοήθειά τους στην έρευνα και συγγραφή του άρθρου.