Οδηγός για Εξετάσεις Αίματος και Διατροφή

της Μαρίας Περπερίδη
16 Ιανουαρίου 2018
50979 Προβολές
9 λεπτά να διαβαστεί

 

1. Έλεγχος κατάστασης θρέψης & υδάτωσης

2. Έλεγχος Σιδηροπενικής Αναιμίας

3. Έλεγχος Βιταμίνης D

4. Έλεγχος Σακχαρώδη Διαβήτη

5. Έλεγχος Λιπιδίων Αίματος

6. Έλεγχος Νεφρικής Λειτουργίας

7. Έλεγχος Ηπατικής Λειτουργίας

 


ginaika frouta nero

 

Έλεγχος κατάστασης θρέψης & υδάτωσης  

Γιατί να γίνει ο έλεγχος;

Εκτίμηση της συνολικής υγείας και της ολικής διατροφικής κατάστασης. Η αλβουμίνη χρησιμοποιείται και για την ακριβέστερη εκτίμηση των επιπέδων ασβεστίου στο αίμα. Ο έλεγχος των ηλεκτρολυτών μας βοηθά να αξιολογήσουμε ενδεχόμενη αφυδάτωση ή υπερυδάτωση. Επιπλέον με το ασβέστιο ελέγχουμε την λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων και την δραστηριότητα των κακοήθων κυττάρων. Ο φώσφορος επηρεάζει την παραθορμόνη, τα επίπεδα της βιταμίνης D και καθιστά την ισορροπία του ασβεστίου.

Δείκτες

Ποιοί δείκτες πρέπει να εξεταστούν;

Για τον έλεγχο της κατάστασης θρέψης πρέπει να εξεταστεί η αλβουμίνη.
Για τον έλεγχο της κατάστασης υδάτωσης πρέπει να εξεταστούν το νάτριο, το κάλιο, το ασβέστιο και ο φώσφορος.

Σημασία

Τι σημαίνει ο κάθε δείκτης;

Η αλβουμίνη συντίθεται στο ήπαρ και αποτελεί τη κύρια πρωτεϊνη του πλάσματος του αίματος. Αποτρέπει την διαρροή υγρών από τα αιμοφόρα αγγεία και μεταφέρει ορμόνες, βιταμίνες, φάρμακα και ιόντα όπως το ασβέστιο, το νάτριο και το κάλιο σε όλο το σώμα.

Το Νάτριο είναι ένας ηλεκτρολύτης απαραίτητος για την ισορροπία των υγρών του σώματος και την κυτταρική δραστηριότητα. Ρυθμίζεται από τους νεφρούς και τα επινεφρίδια.

Το Κάλιο είναι ένας ηλεκτρολύτης σημαντικός για τους μύες. Παίζει σημαντικό ρόλο στην νευρική, καρδιακή και μυική λειτουργία & οξεοβασική ισορροπία.

Το Ασβέστιο είναι ένα από τα μεταλλικά στοιχεία. Είναι σημαντικό για την υγεία των οστών, βοηθά τους μυς και τα αιμοφόρα αγγεία να συσταλλούν και να διασταλλούν, βοηθά στην έκκριση ορμονών και ενζύμων και να σταλθούν μηνύματα μέσω του νευρικού συστήματος.

Ο Φώσφορος είναι ένα από τα ιχνοστοιχεία που εμπλέκεται στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπιδίων και είναι απαραίτητο για τον μεταβολισμό και την υγεία των οστών.

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις αιμοληψίας

Για 12 ώρες πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται φαγητό, αλκοόλ, αφεψήματα (τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά), καραμέλες, τσίχλες, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κάπνισμα και φάρμακα εκτός εάν τα επιτρέπει ο θεράπων ιατρός.

Τιμές

Ενδεικτικές Φ.Τ.

Αλβουμίνη: 3,5-5,5 g/dl
Νάτριο: 135-145 mEq/l
Κάλιο: 3,5-5,2 mEq/l
Ασβέστιο: 8,5 – 10,5 mg/dl
Φώσφορος: 2,5 – 4,5 mg/dl

Διατροφή

Διατροφική σύνδεση

Αυξημένες τιμές αλβουμίνης μπορεί να υποδηλώνουν αφυδάτωση ή υπερασβεσταιμία ενώ μειωμένες τιμές της υπερυδάτωση ή οιδήματα ή υποκαλιαιμία.

Αυξημένες τιμές νατρίου, υπερνατριαιμία, παρουσιάζεται σε αφυδάτωση ή αυξημένη πρόσληψη νατρίου και σχετίζεται με παθήσεις των νεφρών. Μειωμένες τιμές παρατηρούμε μετά από γαστρεντερικές διαταραχές, χρήση διουρητικών ή καθαρτικών, οιδήματα, αυξημένη εφίδρωση.

Αυξημένες τιμές καλίου, υπερικαλιαιμία, παρουσιάζεται μετά από υπερβολική διατροφική πρόσληψη Κ, με χρήση διουρητικών, σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, σε λοιμώξεις και αρρύθμιστο ΣΔ. Μειωμένες τιμές παρατηρούμε με αυξημένη διούρηση, γαστρεντερικές διαταραχές, ανεπαρκή πρόσληψη από την τροφή, χρήση φαρμάκων, κατάχρηση αλκοόλ.

Αυξημένες τιμές ασβεστίου παρατηρούμε σε ορμονικές διαταραχές, κακοήθη νοσήματα και υπερβιταμίνωση D. Μειωμένες τιμές σε περιπτώσεις έλλειψης βιταμίνης D, σε έλλειψη μαγνησίου, στον υποπαραθυρεοειδισμό, στην υποαλβουμιναιμία, σε σύνδρομα δυσαπορρόφησης, σε κατάχρηση αλκοόλ και σε μειωμένη πρόσληψη από την διατροφή.

Αυξημένα επίπεδα φωσφόρου παρουσιάζονται στον υποπαραθυρεοειδισμό, σε υπερβιταμίνωση D, σε αποασβεσταιμία, σε υποκαλιαιμία, σε αυξημένη πρόσληψη από την διατροφή. Μειωμένα επίπεδα σχετίζονται με υπερπαραθυρεοειδισμό, με υπερασβεσταιμία, διάρροιες, ανεπάρκεια βιταμίνης D, ΣΔ, κατάχρηση φαρμάκων και αλκοόλ.


sidiros trofes

 

Έλεγχος Σιδηροπενικής Αναιμίας  

Γιατί να γίνει ο έλεγχος;

Για να αναγνωρίσουμε κάποια διατροφική ανεπάρκεια ή προβλήματα με τον σίδηρο ορού (κυκλοφορία του αίματος) ή /και τις αποθήκες σιδήρου (φερριτίνη).

Δείκτες

Ποιοί δείκτες πρέπει να εξεταστούν;

Για έναν ολοκληρωμένο έλεγχο σιδηροπενικής αναιμίας θα πρέπει να ελεγχούν τα επίπεδα σιδήρου ορού, τα επίπεδα της φερριτίνης, το φυλλικό οξύ και την βιταμίνη B12.

Σημασία

Τι σημαίνει ο κάθε δείκτης;

Ο σίδηρος αποτελεί ένα από τα μεταλλικά στοιχεία και είναι αναγκαίος για την παραγωγή της αιμοσφαιρίνης.

Η φερριτίνη αποτελεί την κυριότερη πρωτεϊνη αποθήκευσης του σιδήρου και είναι ο πιο ευαίσθητος δείκτης της ύπαρξης σιδηροπενικής αναιμίας.

Το φυλλικό οξύ αποτελεί μία βιταμίνη του συμπλέγματος Β, η οποία συντίθεται από βακτήρια στο έντερο και αποθηκεύεται στο ήπαρ. Είναι σημαντική για την φυσιολογική λειτουργία των λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων και την παραγωγή DNA.

Η βιταμίνη Β12 είναι αναγκαία για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, για την ανάπλαση των ιστών, για την σύνθεση DNA και για την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος.

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις αιμοληψίας

Για 12 ώρες πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται φαγητό, αλκοόλ, αφεψήματα (τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά), καραμέλες, τσίχλες, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κάπνισμα και φάρμακα εκτός εάν τα επιτρέπει ο θεράπων ιατρός.

Τιμές

Ενδεικτικές Φ.Τ.

Σίδηρος: άνδρες 75-175 μg/dl και γυναίκες 65-165 μg/dl

Φερριτίνη: άνδρες 18-270 ng/dl και γυναίκες 18-160 ng/dl

Φυλλικό Οξύ: 2-20 ng/dl

Βιταμίνη Β12: 100 – 700 pg/ml

Διατροφή

Διατροφική σύνδεση

Αυξημένες τιμές σιδήρου παρατηρούμε μετά από κατάχρηση συμπληρωμάτων σιδήρου, σε αιμολυτική αναιμία, σε έλλειψη βιταμίνης B6, σε δηλητηρίαση από μόλυβδο, σε αλκοολισμό ή σε οξεία ηπατίτιδα ενώ μειωμένες τιμές συνδέονται με σιδηροπενική αναιμία, απώλεια αίματος, χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, κύηση και θηλασμό καθώς και σε ανεπαρκή διατροφική πρόσληψη.

Αυξημένα επίπεδα φερριτίνης παρατηρούνται μετά από υπερφόρτωση σιδήρου, μεγαλοβλαστική και αιμολυτική αναιμία, σε φλεγμονώδη νοσήματα, υπερθυρεοειδισμό και αυξημένη κατανάλωση κρέατος ενώ μειωμένα επίπεδα παρατηρούνται στην σιδηροπενική αναιμία, σε σοβαρή πρωτεϊνική έλλειψη και σε αιμοκάθαρση.

Αυξημένα επίπεδα φυλλικού οξέος παρατηρούνται μετά από κατάχρηση συμπληρωμάτων, σε έλλειψη βιταμίνης B12 και σε βακτηριακή υπερανάπτυξη ενώ μειωμένα επίπεδα παρατηρούνται μετά από μειωμένη διατροφική πρόσληψη, υποθυρεοειδισμό, εγκυμοσύνη, έλλειψη βιταμίνης Β6, κοιλιοκάκη, φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, υποσιτισμό, αλκοολισμό, σύνδρομα δυσαπορρόφησης, μεγαλοβλαστική αναιμία.

Αυξημένα επίπεδα βιταμίνης Β12 παρατηρούνται σε κύηση, παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη και κατάχρηση συμπληρωμάτων ενώ μειωμένα επίπεδα συνδυάζονται με κακοήθη αναιμία, φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, σύνδρομα δυσαπορρόφησης, βακτηριακή υπερανάπτυξη, κύηση, χορτοφαγική δίαιτα, υποθυρεοειδισμό, κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ, υψηλές δόσεις βιταμίνης Α και C.


vitamini d thalassa hlios

 

Έλεγχος Βιταμίνης D  

Γιατί να γίνει ο έλεγχος;

Για να διερευνήσουμε εάν η βιταμίνη D βρίσκεται σε επάρκεια στον οργανισμό. Συνήθως εξετάζεται μαζί με τον έλεγχο του θυρεοεδούς ή της οστεοπόρωσης. 

Δείκτες

Ποιοί δείκτες πρέπει να εξεταστούν;

Καλύτερα να εξεταστεί η 25-υδρόξυ- βιταμίνη D ενώ όταν υπάρχει έλλειψη καλό είναι να ελέγχονται και τα επίπεδα της 1,25-υδρόξυ- βιταμίνη D, δηλαδή η ενεργός μορφή της βιταμίνης D.

Συνήθως παρακολουθείται μαζί με το ασβέστιο και την παραθορμόνη.

Σημασία

Τι σημαίνει ο κάθε δείκτης;

Είναι μία λιποδιαλυτή βιταμίνη απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου, για την διατήρηση της υγείας των οστών και της ανεπαρκούς λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος.

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις αιμοληψίας

Για 12 ώρες πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται φαγητό, αλκοόλ, αφεψήματα (τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά), καραμέλες, τσίχλες, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κάπνισμα και φάρμακα εκτός εάν τα επιτρέπει ο θεράπων ιατρός. 

Τιμές

Ενδεικτικές Φ.Τ.

Έλλειψη με τιμές <20 ng/ml

Ανεπάρκεια με τιμές 20-30 ng/ml

Επάρκεια με τιμές >30 ng/ml 

Διατροφή

Διατροφική σύνδεση

Αυξημένες τιμές παρατηρούνται μετά από υπερκατανάλωση συμπληρωμάτων καθώς και σε ορισμένες μορφές καρκίνου ενώ μειωμένες τιμές σχετίζονται με οστεοπόρωση, οστεομαλακία, με σύνδρομα δυσαπορρόφησης, παχυσαρκία, σε φλεγμονώδη νοσήματα, σε κύηση, αθλητές, χορτοφάγους.


diavitis trofima lahanika

 

Έλεγχος Σακχαρώδη Διαβήτη  

Γιατί να γίνει ο έλεγχος;

Για να διερευνήσουμε προβλήματα με τον μεταβολισμό της γλυκόζης. Μπορούμε να διαγνώσουμε σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι ή ΙΙ, σακχαρώδη διαβήτη κύησης, ινσουλινοαντίσταση από παχυσαρκία ή σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

Δείκτες

Ποιοί δείκτες πρέπει να εξεταστούν;

Για έναν επαρκή έλεγχο θα πρέπει να ελεγχούν τα επίπεδα γλυκόζης ορού, η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη καθώς και η καμπύλη ανοχής γλυκόζης.

Σημασία

Τι σημαίνει ο κάθε δείκτης;

Η γλυκόζη ορού μας δείχνει της γλυκόζης στο αίμα μετά από ολονύκτια νηστεία.

Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη αντανακλά τον μέσο όρο της γλυκόζης στο αίμα για μία περίοδο 2-3 μηνών πριν την εξέταση.

Η καμπύλη ανοχής γλυκόζης μας δείχνει πως ο οργανισμός χρησιμοποιεί την γλυκόζη με την πάροδο του χρόνου.

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις αιμοληψίας

Για 12 ώρες πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται φαγητό, αλκοόλ, αφεψήματα (τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά), καραμέλες, τσίχλες, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κάπνισμα και φάρμακα εκτός εάν τα επιτρέπει ο θεράπων ιατρός. 

Τιμές

Ενδεικτικές Φ.Τ.

Γλυκόζη Ορού: 65-110 mg/dl

Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη: 4,5 -6% 

Διατροφή

Διατροφική σύνδεση

Αυξημένες τιμές γλυκόζης ορού παρατηρούνται σε σακχαρώδη διαβήτη, σε ινσουλινοαντίσταση, σε νόσο Cushing, σε κατάσταση stress, σε έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος Β, σε υπερθυρεοειδισμό, σε κύηση, παχυσαρκία, χρήση διουρητικών, χρήση κορτικοστεροειδών, χρήση ασπιρίνης, σε καθιστική ζωή, σε κατάχρηση αλκοόλ και καπνίσματος ενώ μειωμένα επίπεδα παρατηρούνται σε ινσουλίνωμα, σε νόσο Addison, σε υποθυρεοειδισμό, σε υπερβολική δόση ινσουλίνης, σε ασιτία, σε αντιδραστική υπογλυκαιμία, σε συστηματική άσκηση, σε χρήση αναβολικών στεροειδών, σε αλκοολισμό και σε γαλακτοζαιμία.

Αυξημένα επίπεδα στην γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη παρατηρούνται σε αρρύθμιστο ΣΔ, σε σιδηροπενική αναιμία, σε σπληνεκτομή, σε τοξικότητα από μόλυβδο και αλκοόλη ενώ μειωμένα επίπεδα παρατηρούνται σε αιμολυτική αναιμία, σε δρεπανοκυτταρική αναιμία και μετά από απώλεια αίματος.


Έλεγχος Λιπιδίων Αίματος

Γιατί να γίνει ο έλεγχος;

Για να διερευνήσουμε προβλήματα με τον μεταβολισμό των λιπιδίων στο αίμα. Μετρώνται κυρίως για τον έλεγχο του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Δείκτες

Ποιοί δείκτες πρέπει να εξεταστούν;

Για έναν επαρκή έλεγχο θα πρέπει να ελεγχούν τα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης, της LDL αλλά και της HDL χοληστερόλης καθώς και τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων.

Σημασία

Τι σημαίνει ο κάθε δείκτης;

Η χοληστερόλη είναι μία στερόλη η οποία βρίσκεται στο πλάσμα του αίματος και είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των εγκεφαλικών και των νευρικών κυττάρων μαζί με διάφορες ορμόνες.

Η LDL χοληστερόλη μεταφέρει χοληστερόλη στα κύτταρου του σώματος από το ήπαρ.

Η HDL χοληστερόλη από τα κύτταρα του αίματος στο ήπαρ.

Τα τριγλυκερίδια είναι λιπίδια του αίματος. 

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις αιμοληψίας

Για 12 ώρες πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται φαγητό, αλκοόλ, αφεψήματα (τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά), καραμέλες, τσίχλες, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κάπνισμα και φάρμακα εκτός εάν τα επιτρέπει ο θεράπων ιατρός. 

Τιμές

Ενδεικτικές Φ.Τ.

Ολική χοληστερόλη: <200 mg/dl

LDL χοληστερόλη: <130 mg/dl

HDL χοληστερόλη: > 60 mg/dl

Τριγλυκερίδια: <150 mg/dl

Διατροφή

Διατροφική σύνδεση

Αυξημένες τιμές ολικής χοληστερόλης παρατηρούνται σε παχυσαρκία, διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χοληστερόλη, σε υποθυρεοειδισμό, σε αλκοολισμό, σε κύηση ενώ μειωμένες τιμές παρατηρούνται σε υποσιτισμό, υπερθυρεοειδισμό, σύνδρομα δυσαπορρόφησης, αναιμία, stress, χρήση οιστογόνων και άλλων φαρμάκων.

Αυξημένες τιμές LDL χοληστερόλης παρατηρούνται μετά από κατάχρηση επεξεργασμένων τροφίμων, υποθυρεοειδισμό, Σακχαρώδη διαβήτη, νευρική ανορεξία, κύηση, χρήση ανδρογόνων και νεφρική ανεπάρκεια ενώ μειωμένες τιμές παρατηρούνται στον υπερθυρεοειδισμό, σε αναιμία, μετά από χρήση οιστρογόνων, σε φλεγμονώδη νοσήματα των αρθρώσεων και στο σύνδρομο Reye.

Αυξημένες τιμές HDL χοληστερόλης παρατηρούνται μετά από χρόνια και συστηματική άσκηση καθώς και μετά από χρήση οιστρογόνων ενώ μειωμένες τιμές παρατηρούνται σε παχυσαρκία, στον σακχαρώδη διαβήτη, σε ινσουλινοαντίσταση, σε καθιστική ζωή και σε νεφρική ανεπάρκεια.

Αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων παρατηρούνται σε καρδιαγγειακά νοσήματα, παγκρεατίτιδα, αρρύθμιστο ΣΔ, αλκοολισμό, υποθυρεοειδισμό, παχυσαρκία, κύηση, κάπνισμα, αρθρίτιδα, νευρική ανορεξία και διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και λιπαρά ενώ μειωμένα επίπεδα παρατηρούνται στον υπερθυρεοειδισμό, στον υποσιτισμό, σε άτομα με χαμηλό σωματικό λίπος, σε αθλητές, σε σύνδρομα δυσαπορρόφησης και σε χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.


nefra giatros

 

Έλεγχος Νεφρικής Λειτουργίας  

Γιατί να γίνει ο έλεγχος;

Για να διερευνήσουμε προβλήματα που σχετίζονται με την νεφρική λειτουργία.

Δείκτες

Ποιοί δείκτες πρέπει να εξεταστούν;

Για έναν επαρκή έλεγχο θα πρέπει να ελεγχούν τα επίπεδα του ουρικού οξέος, της ουρία και της κρεατινίνης.

Σημασία

Τι σημαίνει ο κάθε δείκτης;

Το ουρικό οξύ αποτελεί τελικό προϊόν των πουρινών και σχηματίζεται από την διάσπαση των νουκλεϊνικών οξέων.

Η ουρία είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των λευκωμάτων.

Η κρεατινίνη είναι υποπροϊόν του μυϊκού μεταβολισμού και συγκεκριμένα της διάσπασης της μυϊκής φωσφορικής κρεατίνης. 

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις αιμοληψίας

Για 12 ώρες πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται φαγητό, αλκοόλ, αφεψήματα (τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά), καραμέλες, τσίχλες, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κάπνισμα και φάρμακα εκτός εάν τα επιτρέπει ο θεράπων ιατρός.

Τιμές

Ενδεικτικές Φ.Τ.

Ουρικό οξύ: στους άνδρες: 3,7-7,8 mg/dl και στις γυναίκες 2,5-6 mg/d.l

Ουρία: 17-55 mg/dl

Κρεατινίνη: στους άνδρες 0,8-1,4 mg/dl και στις γυναίκες 0,6-1,2 mg/dl

Διατροφή

Διατροφική σύνδεση

Αυξημένες τιμές ουρικού οξέος παρατηρούνται σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, σε ανορεξία, αρθρίτιδα, διαβητική κέτωση, μεταβολική οξέωση, δηλητηρίαση από μόλυβδο, άγχος, αλκοολισμό, εξαντλητική άσκηση, ψωριάση, απώλεια βάρους, παχυσαρκία ενώ μειωμένες τιμές παρατηρούνται σε χρόνια αντιπηκτική αγωγή, σε καρκίνο και νόσο Wilson.

Αυξημένες τιμές ουρίας παρατηρούνται σε νεφροπάθειες, αφυδάτωση και αυξημένο πρωτεϊνικό καταβολισμό ενώ μειωμένες τιμές σε εγκυμοσύνη, ηπατοπάθειες και αρνητικό ισοζύγιο αζώτου.

Αυξημένες τιμές κρεατινίνης παρατηρούνται σε παθήσεις των νεφρών, του ουροποιητικού, των μυών, σε αφυδάτωση, υπερθυρεοειδισμό, διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε κρέας και μειωμένες τιμές παρατηρούνται σε άτομα με μειωμένη μυϊκή μάζα, σε ανεπαρκή πρόσληψη πρωτεϊνης από την διατροφή και σε κύηση.


Έλεγχος Ηπατικής Λειτουργίας

Γιατί να γίνει ο έλεγχος;

Για να διερευνήσουμε προβλήματα που σχετίζονται με την ηπατική λειτουργία.

Δείκτες

Ποιοί δείκτες πρέπει να εξεταστούν;

Για έναν επαρκή έλεγχο θα πρέπει να ελεγχούν οι τρανσαμινάσες SGOT (ασπαρτική αμινοτρανσφεράση ή γλουταμινική οξαλοξική τρανσαμινάση) και SGPT (αμινοτρανσφεράση της αλανίνης ή πυροσταφυλική τρανσαμινάση) καθώς και τα χολοστατικά ένζυμα γ-GT (γ-γλουταμινοτρανσφεράση) και ALP (αλκαλική φωσφατάση) και η χολερυθρίνη (ολική, άμεση και έμμεση).

Σημασία

Τι σημαίνει ο κάθε δείκτης;

Η SGOT αποτελεί ένα ένζυμο, το οποίο εντοπίζεται κυρίως στο ήπαρ, την καρδιά και τους μύες, όργανα και ιστούς με αυξημένη μεταβολική δραστηριότητα.

Η SGPT αποτελεί ένα ένζυμο το οποίο απαντάται κυρίως στο ήπαρ.

Η γ-GT είναι ένα χολοστατικό ένζυμο του ήπατος και εκκρίνεται σε καταστάσεις χολόστασης.

Η ALP είναι ένα ένζυμο που εκκρίνεται όταν ο χοληδόχος πόρος είναι μπλοκαρισμένος, δηλαδή σε κατάσταση χολόστασης.

Η χολερυθρίνη είναι ένα μεταβολικό παραπροϊόν της διάσπασης των ερυθροκυττάρων, το οποίο καθαρίζεται από το ήπαρ.

Προϋποθέσεις

Προϋποθέσεις αιμοληψίας

Για 12 ώρες πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται φαγητό, αλκοόλ, αφεψήματα (τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά), καραμέλες, τσίχλες, συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κάπνισμα και φάρμακα εκτός εάν τα επιτρέπει ο θεράπων ιατρός.

Τιμές

Ενδεικτικές Φ.Τ.

SGOT: 5-40 U/L

SGPT: 7-55 U/L

γ-GT: Στους άνδρες 5-85 U/L και στις γυναίκες 5-55 U/L

ALP: 17-140 U/L

Χολερυθρίνη: ολική <1,2 mg/dl και έμμεση <0,8 mg/dl

Διατροφή

Διατροφική σύνδεση

Αυξημένες τιμές SGOT παρατηρούνται σε ηπατίτιδα, κίρρωση, αλκοολισμό, παγκρεατίτιδα, νεφρική ανεπάρκεια, κύηση, ΣΔ, υποθυρεοειδισμό, θλαστικές κακώσεις και μετά από λήψη φαρμάκων ενώ μειωμένες τιμές παρατηρούνται σε αρρύθμιστο ΣΔ και σε έλλειψη βιταμίνης Β6.

Αυξημένες τιμές SGPT παρατηρούνται σε ηπατική βλάβη λόγω αλκοολισμού, σε φλεγμονή, σε αυξημένο σωματικό λίπος, σε καρδιακή ανακοπή, σε λήψη ορισμένων φαρμάκων και σε εντατική άσκηση.

Αυξημένες τιμές γ-GT παρατηρούνται σε αλκοολισμό, νοσήματα του ήπατος, αυξημένο σωματικό λίπος, κατάσταση stress, εντατική άσκηση και χρήση φαρμάκων.

Αυξημένες τιμές ALP παρατηρούνται σε λιπώδη διήθηση του ήπατος, νόσο Paget, αποφρακτικό ίκτερο, εγκυμοσύνη, ΣΔ, ηπατική νόσο, νεαρή ηλικία, αλκοολισμό, διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, νοσήματα των οστών, ανάπτυξη οστών στα παιδιά, υπερπαραθυρεοειδισμό, έλλειψη βιταμίνης D ενώ μειωμένες τιμές δεν έχουν ιδιαίτερη αξία αλλά ίσως σχετίζονται με υποσιτισμό, έλλειψη μαγνησίου, ψευδαργύρου φωσφόρου και βιταμίνης C.

Αυξημένες τιμές χολερυθρίνης σχετίζονται με ηπατικά νοσήματα, αποφρακτικό ίκτερο, κίρρωση, αιμόλυση, παρατεταμένη νηστεία και λήψη φαρμάκων.

Μαρία Περπερίδη
Μαρία Περπερίδη Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.